Ευχές για ένα όμορφο τριήμερο
Ότι κι αν κάνετε... Γλεντήστε το..
Επάγγελμα γεφυροποιός ζωής
Ο ρόλος της είναι κομβικός.
Καθημερινά η Φανή Πλοιαρχοπούλου θα διατρέξει την πευκόφυτη έκταση του νοσοκομείου Σωτηρία, θα επισκεφθεί τις διαφορετικές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, θα συνομιλήσει με τους γιατρούς. Θα συντονίσει όλες τις ενέργειες που πιθανόν να οδηγήσουν σε δωρεά οργάνων και μεταμοσχεύσεις. Θα ζητήσει τη συναίνεση των συγγενών, θα οργανώσει εξετάσεις και χειρουργεία, ενώ ο χρόνος μετράει αντίστροφα. Καλείται να στήσει και να επιβλέψει μια πολυπρόσωπη, απαιτητική χορογραφία από την αρχή μέχρι το τέλος.
Δύο συντονίστριες μεταμοσχεύσεων μιλούν στην «Κ» για το πώς προσεγγίζουν τους πενθούντες και τους πείθουν να μετατρέψουν την απώλεια σε «δώρο»:
https://www.kathimerini.gr/.../epaggelma-gefyropoios-zois/
Φωτογραφίες: Enri Canaj / Alexandros AvramidisΑπό τον Ioanni Papadopoulo
"Σιχαίνομαι ν’ ακολουθώ, σιχαίνομαι και να καθοδηγώ.
Να υπακούω; Όχι! Και να κυβερνώ; Ούτε και τούτο!
Όποιος δεν φοβάται τον εαυτό του, φόβο δεν προκαλεί.
Και μόνον όποιος φόβο προκαλεί, μπορεί να οδηγήσει άλλους.
Σιχαίνομαι ακόμα και να καθοδηγώ τον εαυτό μου!
Μ’ αρέσει, όπως στα ζώα του δάσους και της θάλασσας, να χάνομαι για λίγο.
Nα κάθομαι ανακούρκουδα σε μια ερημιά και να στοχάζομαι,
να ξαναφέρνω πάλι πίσω τον εαυτό μου από μακριά,
πλανεύοντάς τον για να γυρίσει ξανά σ’ εμένα...."
Φ.Νίτσε
Καιρό είχαµε να επικοινωνήσουμε. Εβλεπα τα μηνύματα που της έστελνα στο Μessenger να μένoυν αδιάβαστα και σκεφτόμουν τα χειρότερα. Η Λέττα…
Είμαστε σχεδόν συνομήλικες. Από τα είκοσι έξι της χρόνια παλεύει με τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε, προ πανδημίας, με δυσκολία έμενε όρθια. Ηξερα ότι από το καλοκαίρι η κατάσταση είχε επιδεινωθεί. Ανησυχούσα. Πριν από λίγες ημέρες, επιτέλους, έδωσε σημεία ζωής. «Είμαι χάλια. Δεν μπορώ πια να περπατήσω, ανάλογη είναι η αδυναμία των χεριών μου, είμαι σχεδόν τετραπληγική. Αλλά δεν παραπονιέμαι. Εχω βρει μια υπομονετική κυρία από την Αρμενία, που με φροντίζει, και έχω πάλι μαζί μου τον Σπένσερ!».
Ο Σπένσερ, ένα πανέξυπνο και παιχνιδιάρικο Σνάουτσερ, είναι συνοδοιπόρος της χρόνια· στις βόλτες με το αυτοκίνητο, στα ταξίδια, στους περιπάτους στην Αθήνα. Μέχρι και στην Επίδαυρο τον έπαιρνε μαζί της, θεατρόφιλη μέχρι το μεδούλι, γαρ. Οι ανέμελες μέρες τελείωσαν όταν η ασθένεια άρχισε να αγριεύει. Τότε η Λέττα έσφιξε τα δόντια, μάζεψε τα πράγματά του, τον φίλησε προσπαθώντας να μην κλάψει και τον έδωσε σε μια φίλη, που πρόσφατα είχε χάσει τον δικό της σκύλο. «Δεν είχα άλλη επιλογή, δεν μπορούσα να τον φροντίσω όπως θα έπρεπε εκείνη την περίοδο. Ελπίζω ο Σπενσεράκος να το κατάλαβε και να με συγχώρεσε. Η απουσία του ήταν αγκάθι στην καρδιά μου. Ενάμιση χρόνο άντεξα, μόνο και μόνο επειδή ήξερα ότι περνούσε καλά στο νέο του σπίτι».
Πριν από λίγες εβδομάδες ξανάσμιξαν. «Μόλις που μπορώ να τον χαϊδέψω, μια και δεν κινούνται τα δάχτυλά μου, βόλτα βγαίνει με άλλους, κι όμως, γύρισε στις παλιές του συνήθειες σαν να μην πέρασε μια μέρα. Είναι ευτυχισμένος! Το βράδυ ξαπλώνει στα πόδια μου, βγάζει έναν αναστεναγμό ανακούφισης και αποκοιμιέται. Το πρωί με ξυπνάει με φιλιά. Οι στιγμές μας είναι πολύτιμες», μου έγραψε. «Σκέφτεσαι καμιά φορά “γιατί να χτυπήσει εμένα αυτή η αρρώστια”;» την είχα ρωτήσει κάποτε. «Οχι, ποτέ, ειλικρινά το λέω», είχε απαντήσει. «Ολα είναι για όλους…». Πώς να μην τη θαυμάζω;
Η Λέττα και ο Σπένσερ. Ενας σκύλος και η κυρά του. Στα εύκολα και στα δύσκολα μαζί. Οπως (πρέπει να) συμβαίνει όταν η ζωή μας «δένεται» με τη ζωή ενός ζώου…
(Το κείμενο γράφτηκε με την συγκατάθεση της Λέττας Θεοδωροπούλου. Την ευχαριστώ και γι’ αυτό.)
Τασούλα Επτακοίλη
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Εχω πολλούς φίλους ηθοποιούς. Και δεν το λέω όπως κάποτε οι αντισημίτες έλεγαν «έχω πολλούς φίλους Εβραίους» ή σήμερα οι υπερασπιστές της πολιτικής ορθότητας λένε «εγώ δεν είμαι ομοφυλόφιλος αλλά έχω πολλούς φίλους που είναι». Πάμε πάλι από την αρχή γιατί φοβάμαι ότι ήδη έχω προκαλέσει τους καλοθελητές. Εχω πολλούς φίλους ηθοποιούς και είμαι σε θέση να γνωρίζω και να συναισθάνομαι την επαγγελματική τους ανασφάλεια. Οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, αν μιλάμε για το θέατρο, στα δύο χρόνια της πανδημίας έμειναν άνεργοι. Το Support Art Workers δεν διέφερε και πολύ από την υποστήριξη στους αστέγους. Υπήρξαν άστεγοι για δύο ολόκληρα χρόνια. Φέτος απ’ ό,τι μαθαίνω τα θέατρα γεμίζουν κόσμο, ενώ οι κινηματογράφοι υποφέρουν. Το κοινό, μετά τον εγκλεισμό, έχει ανάγκη από την αμεσότητα της ανθρώπινης επαφής.
Οφείλω να ομολογήσω ότι μόλις τις τελευταίες μέρες έμαθα για το πρόβλημα της αναγνώρισης των πτυχίων τους από τις δραματικές σχολές. Ηξερα ότι κάθε χρόνο πρέπει να ψάχνουν για καινούργια δουλειά, ήξερα ότι δεν πληρώνονται στις πρόβες και είχα ακούσει άπειρες ιστορίες για παραγωγούς που τους κορόιδευαν εν ψυχρώ. Είχα γράψει ένα θεατρικό έργο που ανέβηκε στην κεντρική σκηνή του αειμνήστου Αμόρε το 1997 και ο παραγωγός, ο Γιάννης Χουβαρδάς, είχε τιμήσει τη συμφωνία μας μέχρι κεραίας. Τόσα χρόνια μετά, έχω να το λέω. Φοβάμαι πως ήταν η εξαίρεση. Θέλω να πω με όλ’ αυτά ότι, απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, το πραγματικό πρόβλημα των ηθοποιών και των «παραστατικών τεχνών» δεν είναι η αναγνώριση του πτυχίου τους από το ελληνικό κράτος. Είναι οι συνθήκες που επικρατούν στην ελεύθερη αγορά.
Ας αφήσουμε κατά μέρος τα πολιτικά και τις συνδικαλιστικές φιλοδοξίες των αναξιοπαθούντων. Υπάρχει θέμα με την αναγνώριση των πτυχίων των δραματικών σχολών; Ναι, υπάρχει. Και ποιο είναι το θέμα; Αν δηλαδή θα επιλεγείς για τον Πολώνιο ή την Οφηλία στον «Αμλετ», θα πληρωθείς βάσει του πτυχίου σου; Οχι βέβαια. Και γιατί οι δραματικές σχολές να εξαιρούνται από τη συνταγματική απαγόρευση της αναγνώρισης ιδιωτικών ανωτάτων σχολών; Η πλειονότης όσων φωνάζουν τώρα για την υποβάθμιση των πτυχίων τους φώναζαν και όταν κάποιοι προσπάθησαν να καταργήσουν το άρθρο 16 για το μονοπώλιο του κράτους στην ανώτατη εκπαίδευση. Για φαντασθείτε τι θα γινόταν αν η σημερινή κυβέρνηση έλεγε ότι συμφωνεί να αναγνωρίσει τα πτυχία των κρατικών δραματικών σχολών ως πτυχία τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οι καθηγητές της σχολής του Εθνικού που παραιτήθηκαν, αφού έληξε η σύμβασή τους, θα ήθελαν να βρεθούν αντιμέτωποι με τον κ. Μπιμπίλα; Αυτός παίζει τον ρόλο της ζωής του ως ηθοποιός, τον ρόλο του συνδικαλιστή.
«Ηθοποιός σημαίνει φως». Αναρωτιέμαι πόσους έχει παρασύρει η υπέροχη φωνή του Χορν στο έργο του Χατζιδάκι. Πόσα παιδιά, αγόρια ή κορίτσια, μας έχουν σερβίρει ποτά σε μπαρ ενώ πιστεύουν ότι αδικήθηκαν γιατί κανονικά θα έπρεπε να είναι πρωταγωνιστές στο Μπρόντγουεϊ; «Μου φταίει κάποιος και πάω και σκοτώνω κάποιον άλλον;» αναρωτήθηκε η Κάτια Δανδουλάκη για τα κλειστά θέατρα λόγω διαμαρτυρίας. Αν κάποιος φταίει για την επισφάλεια του επαγγέλματος του ηθοποιού, δεν είναι το Δημόσιο. Ή μάλλον είναι το Δημόσιο στον βαθμό που δεν έχει ρυθμίσει τους κανόνες της αγοράς. Με συνένοχους τους ίδιους τους ηθοποιούς που ποτέ δεν το πίεσαν γι’ αυτό.
Και τώρα για το κατακάθι της πολιτικής. Ο κ. Γαβρόγλου κατήργησε την αναγνώριση των πτυχίων τεχνολογικής εκπαίδευσης. Οπότε οι γραφειοκράτες του βαθέος κράτους υποβάθμισαν και τα πτυχία των δραματικών σχολών σε επίπεδο λυκείου. Αυτό είναι το κατακάθι. Το ζουμί όμως του ελληνικού καφέ δεν είναι εκεί. Τον απολαμβάνεις πριν φτάσεις στο κατακάθι. Πόσα θέατρα έχει η Αθήνα – για να μη μιλήσω για την περιφέρεια. Πόσα απ’ αυτά τα θέατρα μπορούν να ανταποκριθούν στις επαγγελματικές ανάγκες των συντελεστών τους;
«Ηθοποιός σημαίνει φως». Ομως το «φως» δεν το περιμένεις από το ελληνικό Δημόσιο. Από εκεί, αν σου έρθει και λίγο ημίφως τυχερός είσαι. Το φως το κερδίζεις με το ταλέντο σου και τον κόπο σου. Μου έλεγε ο φίλος Ηλίας Λογοθέτης πως στους «Ορνιθες» ο Κουν τους ζητούσε να πηδούν και να πέφτουν αργά. Πώς γίνεται αυτό; Δεν γίνεται. Ομως ήσαν ηθοποιοί και μεγάλα ταλέντα, όπως ο Ηλίας που, όπως μου εξομολογήθηκε, σε μια παράσταση, όταν έπεσε, στο πόδι του μπήκε ένα καρφί και έβγαλε όλη την παράσταση με τον πόνο. Δεν φαντάζομαι να αναρωτήθηκε αν το δίπλωμά του θα αναγνωριζόταν ως ισότιμο με το δίπλωμα του Οικονομικού Πανεπιστημίου κάποιου που ονειρευόταν να γίνει εφοριακός.
Τάκης Θεοδωρόπουλος
Από τη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"... Αλήθεια, αν μπει κανείς, ξαφνικά, στο δωμάτιο θα μας
περάσει για θεατρίνους- η Κλυταιμνήστρα, ο Πυλάδης...
Εξάλλου μια σειρά από μάσκες κρέμονται στον τοίχο, που τις χρησιμοποιήσαμε. Μάσκες άλλοτε για ν' αρέσουμε ή να ωφεληθούμε
κι άλλοτε μονάχα από συνήθεια ή σαν την αυτόματη κίνηση
που κάνει κανείς
για να σωθεί από 'να κίνδυνο-η μάσκα του ανδρείου,
του κυνικού, του αλαζόνα ή του σεμνού...
Όμως οι μάσκες κάποτε θα τελειώσουν, σαν τα τραγούδια
και τις γιορτές,
και τότε θα φανεί αυτό το ανύπαρχτο πρόσωπο που υπήρξαμε".
Τάσος Λειβαδίτης, από τη συλλογή "Οι τελευταίοι" (απόσπασμα).