Και πώς τα μωβ ανυπόθετα σκαρφαλώνουν στο παράθυρο και τα νύχια τους φυτρώνουν κιόλα στα μάτια σου. Γοερά εξαντλούνται οι πράξεις σαν χαλασμένες· ενώ στρογγυλεμένο φως διεγείρει τα δέντρα. Όλο αυτό σε μαύρο και λίγη ψύχρα. Δίνεις την εικόνα στο καλύτερο τίποτα και ξαπλώνεις. Σκόρπιος. Φεύγοντας από παντού.
(Από τη συλλογή «Σημεία στίξεως», 1979 –συγκεντρωτική έκδοση «Σε τόπο ξερό» [Ποιήματα 1970-2012]
Scotland, Highlands
Πάμε! Θα βαδίζω δίπλα σου στη σκιά. Θα είμαι το πνεύμα σου και θα είσαι η ομορφιά μου.
Edmond Rostand
Γάλλος θεατρικός συγγραφέας (1868-1918)
(από τον Cyrano de Bergerac )
Η Δήμητρα και η Άρτεμις είναι αδελφές. Γεννήθηκαν σ’ ένα ελληνικό νησί. Λίγο έμειναν μαζί. Η ζωή τις χώρισε, αλλά η πορεία τους ήταν κοινή: για δύο δεκαετίες υπήρξαν καλά «εργαλεία». Εργάστηκαν σκληρά, υπομένοντας αγόγγυστα τα καθημερινά βάρη τους. Κι όταν έπαψαν να είναι χρήσιμες, αφού μεγάλωσαν και δεν είχαν πια τις αντοχές της νιότης τους, τις εγκατέλειψαν. Τις πέταξαν σαν χαλασμένα παιχνίδια. Τι αξία έχει, άλλωστε, ένα γέρικο γαϊδούρι; Μόνο μπελάς είναι. Ναι, γαϊδουρίτσες είναι οι ηρωίδες αυτής της ιστορίας. Εντελώς τυχαία έμελλε να ξαναβρεθούν σ’ ένα καταφύγιο ζώων. Χρειάστηκαν λίγες μέρες μέχρι να θυμηθούν η μία την άλλη. Αλλά το αίμα «μίλησε». Κι από τότε είναι αχώριστες. Όπου πάει η μία, πάει και η άλλη. Αν δεν βάλουν τροφή και στη Δήμητρα, η Άρτεμις δεν τρώει μόνη της. Θα κλείσουν τον κύκλο τους μαζί.
Τον Φεβρουάριο, όταν η κακοκαιρία «Μπάρμπαρα» έπληττε το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, σ’ ένα χωράφι της Παιανίας μια γαϊδουρίτσα έστεκε μέσα στον χιονιά, χωρίς τροφή και νερό. «Γαϊδούρι είναι, αντέχει», θα σκέφτηκε ο κηδεμόνας της. Έπειτα από συντονισμένες προσπάθειες και με εισαγγελική εντολή το ζώο μεταφέρθηκε στις εγκαταστάσεις της Γαϊδουροχώρας. Το πρώτο πράγμα που έκανε η Βαρβάρα –έτσι την ονόμασαν– ήταν να φάει· βιαστικά, όμως, γιατί αυτό που είχε ανάγκη περισσότερο από την τροφή ήταν η παρέα. Μόλις χόρτασε την πείνα της, πλησίασε αμέσως τα άλλα γαϊδούρια. Λαχταρούσε να γίνει –για πρώτη φορά πιθανότατα– μέλος ενός κοπαδιού.
Έχοντας μεγαλώσει σ’ ένα μικρό χωριό του Ανατολικού Αιγαίου, με πολλά οικόσιτα ζώα στην αυλή του σπιτιού και στα χωράφια της οικογένειάς μου, νόμιζα πως γνώριζα τα πάντα για τα γαϊδούρια. Ανθεκτικά, υπομονετικά, ελαφρώς κουτά, τρυφερά, επίμονα, ενίοτε τζαναμπέτικα και κυρίως μοναχικά – έτσι τα έβλεπα. Λάθος τα περισσότερα, εκτός από την υπομονή και την τρυφερότητά τους. Ειδικά η υποτιθέμενη μοναχικότητά τους. Τώρα πια το ξέρω καλά: τα γαϊδούρια είναι πανέξυπνα, κοινωνικά, γεμάτα περιέργεια, με απίστευτα δυνατή μνήμη, παιχνιδιάρικα, σέβονται την ιεραρχία στην αγέλη τους, αναπτύσσουν φιλίες αδιάρρηκτες και με το είδος τους, και με τους ανθρώπους. Γι’ αυτό, όποτε ταξιδεύω στην ελληνική επαρχία και βλέπω γαϊδουράκια δεμένα σε δέντρα, ολομόναχα, συχνά φορτωμένα με το σαμάρι τους, λυπάμαι βαθιά και ντρέπομαι για τον τρόπο που έχουμε διαχρονικά, ως κοινωνία, συμπεριφερθεί σ’ αυτά τα ζώα.
Πριν από μερικές εβδομάδες, οι εθελοντές της Ένωσης Ζωοφίλων Θήρας πήραν τη δύσκολη απόφαση να υποβληθεί σε ευθανασία ο Τζέιμι, ένα από τα γαϊδουράκια που είχαν «αποσυρθεί» στο καταφύγιο, έπειτα από πολλά χρόνια σκληρής εργασίας στο λιμάνι και στις οικοδομές της Καλντέρας. Το ένα πόδι του είχε παραμορφωθεί από τα βάρη, το ζώο υπέφερε. Αφού έκλεισε για πάντα τα μάτια του, τα άλλα γαϊδουράκια μαζεύτηκαν γύρω του, να τον αποχαιρετήσουν. Είναι σημαντικό να γίνεται αυτό κάθε φορά που ένα γαϊδούρι πεθαίνει. Η αγέλη πρέπει να έχει τον χρόνο να συνειδητοποιήσει τον χαμό του. Αλλιώς οι σύντροφοί του δεν θα σταματήσουν να τον αναζητούν. Ένα μάθημα αγάπης και ανθρωπιάς· από τα πολλά που μας δίνουν τα ζώα.
Ο ΕΡΩΤΑΣ ΔΕΝ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΘΥΜΙΑ να κάνεις έρωτα (αυτή η επιθυμία ταιριάζει σε αναρίθμητο πλήθος γυναικών), αλλά με την επιθυμία του μοιρασμένου ύπνου (αυτή η επιθυμία δεν αφορά παρά μία και μόνο γυναίκα).
"Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι"
