Παρασκευή 14 Μαΐου 2010

Ολομόναχοι μαζί


ΤΟ ΣΠΙΤΙ ήταν έκπληκτο, η ψυχή του είχε μεγαλώσει. Απ' τα αγκαλιασμένα σώματα έπεφταν συνεχώς διαλυμένα μηνύματα. Ενα ψαλίδι έκοβε τις λέξεις στη μέση και τις μοίραζε στο πάτωμα. Πολλά βιβλία σκορπισμένα στα ράφια, πεθαμένη Τέχνη παντού: Το βολικό άλλοθι του θανάτου.

Ενα πόστερ του Βαν Γκονγκ κρεμόταν στο κεφάλι μου. Το φως ήταν καθηλωμένο. Μια αγκαλιά: Σαν εκκλησία. Σπάνιας ομορφιάς. Πάνω στο καθιστικό ένα κόκκινο ριχτάρι κρατούσε σημειώσεις απ' τα κορμιά που έτρεμαν· το ένα από την ανάγκη του άλλου. Η ακραία ηδονή είναι ακραία οδύνη. Στους τοίχους σημάδια από σοκολάτα. Από Μπαχ. Από Γκαίτε. Βέρθερος. Ο καταστροφικός του έρωτας για τη Λότε, διακόσια τριάντα έξι χρόνια πριν. Θα μου φέρεις νερό; Μάλιστα.

ΥΠΗΡΧΕ ζωή και παλαιότερα. Τουλάχιστον έτσι λένε οι ενδείξεις. Ετσι παραδέχονται οι ωτακουστές. Είχαν χαθεί κάποια βήματα, αλλά δεν ήταν σημαντικό. Ο χορός θα μπορούσε να διαρκέσει.

Μια νύχτα κλείδωσες όλες τις νύχτες μέσα στη μαύρη καπαρντίνα των ματιών σου και προχώρησες. Απέναντι η μέρα πολεμούσε. Με τα μικρά της χεράκια. Με τις διάφανες λίμνες της. Στον λόφο του Φιλοπάππου, στους πρόποδες της Πνύκας, εκεί που κατά την αρχαιότητα κήρυτταν σπουδαίοι ρήτορες, όπως ο Δημοσθένης. Εβγαζες πάλι λόγο. Χωρίς λόγο. Θα μου κάνεις κακό;

Ο ΕΡΩΤΑΣ θα μας κάνει κομμάτια. Μου είναι αφόρητο να δω αυτό το θεμελιώδες ξεπέρασμα. Ο Παρθενώνας, κομμάτια. Ο Λουμπαρδιάρης, κομμάτια. Θέλω να παντρευτώ εδώ. Για μία μέρα. Η πεμπτουσία του εφικτού είναι το ανέφικτο. Οι άνθρωποι ζουν γι' αυτό. Για να μην αντέχουν να φτάσουν αυτό που φοβούνται να φτάσουν. Θυσιάζουν τους άλλους για να μη θυσιάσουν τον εαυτό τους. Τον θυσιασμένο. Λένε: Αγάπη μου.

ΓΙΑ ΝΥΧΤΕΣ σε μύριζα. Τέλειωσε η οσμή μου πάνω σου. Τα μάτια μου. Η αφή μου. Εφτασαν πάνω σου. Για την ισόβια ζωή. Ελεγα: Να μου μιλάς στα ρωσικά. Καταλαβαίνω καλύτερα τη γλώσσα τού Πούσκιν από τη γλώσσα τού έρωτα. Σήκωσέ το, χτυπάει. Χτυπάει. Να μιλάς στις γωνίες. Αυτό στα αρχαία ελληνικά λέγεται δειλία. Λέγεται κρύβομαι γιατί δεν αντέχω.

Από τη γλώσσα των σωμάτων περάσαμε στη γλώσσα των ψυχών. Πόλεμος. Ανελέητος. Σε φοβάμαι. Το κρεβάτι είναι ανάποδα. Κράτα με. Ποιος είναι αυτός στην πόρτα; Φίλα με.

Ολομόναχοι μαζί. Σ' έναν σιδερένιο σταυρό. Καρφωμένοι. Μαζί. Γράφε, γράφε. Τα χεράκια σου, ένα αναρριχώμενο φυτό στα κάγκελα. Θέλω να τα φιλήσω. Θα μου κάνεις κακό;

Μόνοι μαζί. Εξω η πόλη, οι δρόμοι, οι γειτονιές, σαν πρώτη φορά. Ταβέρνες σαν πολιτιστικά μνημεία. Ο ναός της Αφαίας. Στην Αίγινα. Μια φωτογραφία. Θα φτάσουμε στο 2046;

ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ στη Σταύρωση. Από τα Χριστούγεννα στο Πάσχα. Ανάμεσά τους ένα απροστάτευτο φως. Φύσηξες. Διανύθηκε μια διαδρομή τριάντα τριών χρόνων. Σε τρεις μήνες. Το φως τρεμόπαιξε. Κάποιος έκλεισε τη φωνή.

Κάποτε ανέπνεες απ' το στόμα μου. Χθες. Ηταν αλήθεια; Αληθινό είναι μόνον ότι ονειρευόμαστε. Ονειρεύτηκα. Ηταν σπουδαίο. Σπουδαίο. Μετά, φύσηξες ξανά. Με όλη σου τη δύναμη. Το φως έσβησε. Ο διακόπτης χάλασε.

Δεν είχε προλάβει ούτε να θολώσει το νερό στα βάζα. Ούτε να στεγνώσουμε. Ούτε καν να ξημερώσει.

Σταύρος Σταυρόπουλος

ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ

Τρίτη 11 Μαΐου 2010

Καραντίνα χωρίς κίτρινη σημαία


Tης Μαριαννας Τζιαντζη
Στη Σπιναλόγκα, το μικρό νησί στον κόλπο της Ελούντας, τόπο απομόνωσης των λεπρών από το 1902 έως το 1957, ήταν αφιερωμένοι οι προχθεσινοί «Πρωταγωνιστές» (Mega) του Σταύρου Θεοδωράκη.
Το πιο συναρπαστικό κομμάτι της εκπομπής ήταν οι αφηγήσεις, σε πρώτο πρόσωπο, αυτών που γνώρισαν τη Σπιναλόγκα την εποχή της λειτουργίας της, καθώς και κάποιων χανσενικών που εδώ και δεκαετίες ζουν μόνιμα στο Θεραπευτήριο Χρόνιων Παθήσεων στην Αγία Βαρβάρα. Το άλλο δυνατό κομμάτι ήταν η αυστηρή ομορφιά του κρητικού τοπίου, η εκφραστικότητα των αρχιτεκτονικών ερειπίων (ενετικές οχυρώσεις, μισογκρεμισμένες λίθινες κατοικίες, λιθόστρωτα πνιγμένα στα αγριόχορτα). Φαρμάκι, απομόνωση, απόγνωση, αλλά και δίψα για ζωή.
Για το στίγμα, τη δυσφήμηση μίλησε με πάθος ένας θαλερός κύριος, ο Μανώλης Φουντουλάκης, που έζησε στη Σπιναλόγκα την εποχή που ο ασθενής σχεδόν ταυτιζόταν με τον εγκληματία: «Εχω επαναστατήσει μέσα μου... Ολα τα χρόνια με κυνηγούσε το στίγμα, όμως τώρα έχω πάρει το τουφέκι και το κυνηγάω εγώ, το τουφεκάω!».
Πράγματι, στίγμα ήταν κάποτε η λέπρα, όπως και η φυματίωση, το «χτικιό». Τώρα οι ασθένειες αυτές θεραπεύονται και τα παλιά στίγματα έχουν ξεθυμάνει, όμως σε μια ανασφαλή, φοβισμένη και ανταγωνιστική κοινωνία, νέα στίγματα γεννιούνται και άλλα παλιά εδραιώνονται: ο μετανάστης, ο οροθετικός, ο σεξουαλικά διαφορετικός, ο ψυχικά ασθενής, ο εξαρτημένος από ουσίες, ο πρώην φυλακισμένος. Ταυτόχρονα, εξαπλώνεται το στίγμα της ανεργίας, η αβάστακτη αίσθηση της αποτυχίας, της αχρηστίας. Υπάρχει μεγαλύτερο στίγμα από το να νιώθει κανείς άχρηστος, βάρος της γης, της κοινωνίας, της οικογένειάς του; Τη θέση της φαγωμένης σάρκας παίρνουν οι φαγωμένες ψυχές.
Τα στίγματα, λοιπόν, αλλάζουν, το ίδιο και οι προκαταλήψεις μας. Και η Σπιναλόγκα, που έχει κηρυχθεί προστατευμένο αρχαιολογικό μνημείο, δεν είναι «μια πελώρια σιδερόπετρα στη μέση του πελάγου», όπως την είχε χαρακτηρίσει προπολεμικά ο Θέμος Κορνάρος, και δεν μας τρομάζει πια. Και όχι μόνο δεν μας τρομάζει, αλλά μας γοητεύει, καθώς φέρει το αποτύπωμα της μεγάλης ιστορίας αλλά και των μικρών ιστοριών των ανθρώπων που έζησαν και έλιωσαν εκεί και, ανάμεσά τους, η ιστορία ενός άγνωστου ήρωα, του Επαμεινώνδα Ραμουντάκη στον οποίο αναφέρθηκαν οι «Πρωταγωνιστές», ενός φοιτητή της Νομικής, εξόριστου στο νησί, που αγωνίστηκε για το κοινό καλό των ασθενών.
Ενα μέρος της εκπομπής αφορούσε τα γυρίσματα της σειράς «Το νησί», που βασίζεται στο ομώνυμο μπεστ-σέλερ της Αγγλίδας Βικτόρια Χίσλοπ και θα προβληθεί την επόμενη σεζόν στο Mega -μια διαφήμιση θεμιτή, ιδίως σε εποχές ισχνών αγελάδων για την τηλεοπτική μυθοπλασία.
Η μεγάλη πρόκληση για την έντυπη και την ηλεκτρονική δημοσιογραφία είναι να μιλήσει, με σύγχρονο τρόπο, για τους κοινωνικά και οικονομικά (και όχι απλώς γεωγραφικά) αποκλεισμένους της νέας εποχής, για τις Σπιναλόγκες όπου δεν κυματίζει η κίτρινη σημαία της καραντίνας.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, σήμερα

Κεφάλαιο


Δημήτρης Δανίκας , ddanikas@dolnet.gr
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: 29 Ιανουαρίου 2010

ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΕΙΣ, ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΕΙΣ, αγοράζεις και διαρκώς μια άλλη ζωή στο μυαλό σου παρασκευάζεις. Όλα εξωτερικά, όλα για προϊόντα, όλα αναλώσιμα, όλα χωρίς βαθύτερη ουσία καμιά. Η ύπαρξή σου η απροσμέτρητη τραπεζική κατάθεσή σου. Το εξοχικό, το σκάφος, το χρηματιστήριο, η στιγμιαία ηδονή σου. Κι όμως ολοκλήρωση δεν βρίσκεις πουθενά. Κι όμως ικανοποίηση ούτε με τις βίλες, τα οικόπεδα, τις καταθέσεις, τα υλικά. Και όσο περισσότερα συσσωρεύεις τόσο μέσα σου αδειάζεις. Όσο περισσότερα καταναλώνεις τόσο από την αληθινή ζωή βρίσκεσαι μακριά. Όσο περισσότερα εφήμερα και υλικά τόσο πιο κοντά στου ψυχίατρου την αγκαλιά. Τα έχεις όλα και όμως πάθος για τίποτα, ούτε ακόμα για τα οικογενειακά. Ελεύθερος μόνο στα χαρτιά. Η δύναμή σου, η φυλακή σου. Ο πλούτος σου, η ομηρεία και η παράδοσή σου. Μια ζωή για ένα κεραμίδι πάνω από την κεφαλή σου. Μπαγάσα, τα κατάφερες. Έφτιαξες το χρυσό κλουβί σου. Εσύ είσαι όλα αυτά.

Ένας άνθρωπος. Ένα μεγάλο κεφάλαιο με πολλά μηδενικά!

Από ΤΑ ΝΕΑ

Οι λάκκοι

[ ΓΝΩΜΗ ]
Του Αλέξη Καλοκαιρινού
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ: 11 Μαΐου 2010
Εξοχες οι διακηρύξεις προθέσεων των πολιτικών αρχηγών για τη διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων. Μόνο που κάπου τις έχουμε ξανακούσει. Και πολύ συγκεκριμένα. Πριν από σχεδόν δύο χρόνια, τον Ιούνιο του 2008, ο Γιώργος Παπανδρέου υποσχόταν ότι τα έσοδα και τα έξοδα του ΠΑΣΟΚ θα δημοσιεύονται καθημερινά στο Διαδίκτυο. Η υπόσχεση επαναλήφθηκε τον Φεβρουάριο του 2009. Μέχρι και σήμερα, παραμένει απραγματοποίητη.

Ισως πρόκειται για μια υπερβολή. Πέρα από τις εντυπώσεις, δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να μαθαίνουμε κάθε μέρα πόσο στοίχισε το χαρτί του εκτυπωτή των γραφείων του κόμματος. Οπωσδήποτε, πριν φτάσουμε εκεί καλό θα είναι τα κόμματα να δημοσιοποιούν προϋπολογισμούς και απολογισμούς που ξεπερνούν το επίπεδο του νηπιαγωγείου. Επίσης, να εφαρμόζουν το διπλογραφικό σύστημα, που αποδεικνύεται εξίσου δύσκολο να εισαχθεί και στα νοσοκομεία. Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από τα βασικά. Οσο αυτά, τα στοιχειώδη, δεν γίνονται, οι πολίτες έχουν λόγο να παραμένουν καχύποπτοι ότι η πολιτική φάβα έχει πολλούς λάκκους.

Από ΤΑ ΝΕΑ

Κυριακή 9 Μαΐου 2010

Περί δημοσιογραφίας...

ΕΠΩΝΥΜΩΣ
Περί δημοσιογραφίας...
Υπεύθυνος: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΡΙΑΝΤΗΣ Του ΚΩΣΤΑ ΠΛΙΑΚΟΥ Από τον «ΕΛ. ΤΥΠΟ»
«...Ντρέπομαι για τον κατήφορο που έχει πάρει η χώρα μου και για την ανικανότητά της να μετατρέψει σε πολιτική απάντηση όλον αυτό το θυμό που με το δίκιο της νιώθει.
Ντρέπομαι και για το σινάφι μας, και βάζω και τον εαυτό μου μέσα, που τόσα χρόνια αφήσαμε τους "διαμορφωτές της κοινής γνώμης" να αποχαυνώνουν τους συμπολίτες μας κάνοντας το άσπρο μαύρο και παπαγαλίζοντας αυτά που τους σφύραγε ο υπουργός ή ο εργοδότης τους. Χθες, όπως σχολίαζε άλλος συνάδελφος, έβαλαν τα καλά τους και "συγκλονίστηκαν" μπροστά στις κάμερες, όπως κάνουν πάντα. Μόνο που άλλα έλεγε το ρεπορτάζ που τους έδιναν οι ρεπόρτερ τους και άλλα έλεγαν αυτοί.
Ντρέπομαι που τόσα χρόνια δεν σήκωσα τη φωνή στους από πάνω μου να τους πω "ρεεεε, τι λέτε εδώ... δεν βλέπετε την είδηση" ή "γιατί, ρε, μου πετάτε το θέμα".
Που γέμιζα σελίδες επί σελίδων υποβαθμίζοντας ειδήσεις και θέματα που θα συνέβαλαν στην πολύπλευρη ενημέρωση του πολίτη και αντί αυτού τους ενημέρωνα για το βρακί της μίας και το μπούστο της άλλης. Που όταν μου έλεγαν "γράψ' το αλά lifestyle", το 'γραφα και περιοριζόμουν στο να μονολογώ "τι γράφω, Θεέ μου...".
Ντρέπομαι που μια μέρα σαν τη χθεσινή αφήσαμε από το πρωί τον κόσμο χωρίς ενημέρωση στο όνομα της... εργασιακής αλληλεγγύης. Σήμερα σε κρίση δεν βρίσκεται μόνο η ελληνική οικονομία αλλά όλο το πολιτικό οικοδόμημα και όσα το περιβάλλουν. Μαζί και η δημοσιογραφία. Οι στιγμές μεγάλων κοινωνικών γεγονότων όπως αυτές που ζούμε αποτελούν ευκαιρία για μεγάλες αλλαγές. Δεν ξέρω αν μπορούμε να αλλάξουμε αυτό που αποκαλούμε μίντια. Μπορούμε να ξεκινήσουμε όμως αλλάζοντας τους εαυτούς μας».

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, Παρασκευή