Δεν μπορώ...

Καλό βράδυ...

Χαμένοι στη μετάφραση

Καθώς η λεγόμενη δημιουργική ασάφεια, που προκύπτει από τον ποταμό δηλώσεων μετά το τελευταίο Eurogroup, προκαλεί ελάχιστα δημιουργικούς προβληματισμούς, η ανάγκη να ξεκαθαρίσουν ορισμένα σοβαρά ζητήματα από την πλευρά της κυβέρνησης γίνεται περισσότερο από ορατή. Διότι: Αν κέρδισε κάτι η Ελλάδα, δεν είναι και τόσο καθαρό τι ακριβώς κέρδισε. Κι αν υποχώρησε σε κάτι, επίσης δεν είναι και τόσο καθαρό σε τι υποχώρησε.

Όλοι ξέρουμε φυσικά πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα. Κι αν κάποιος αμφέβαλλε, ήρθαν οι δηλώσεις Σόιμπλε, με το συνηθισμένο ιταμό ύφος, και οι δηλώσεις Ντάισελμπλουμ, στο συνηθισμένο ψυχροπολεμικό στυλ, να τον πείσουν. Εφαρμόστε τις μεταρρυθμίσεις, αλλιώς δεν έχει φράγκο, είναι το νόημά τους. Αλλά από ελληνικής πλευράς η μόνη ξεκάθαρη τοποθέτηση είναι του Νίκου Παπά. Ο οποίος σχολίασε τις δηλώσεις Σόιμπλε με τον τρόπο που άρμοζε.

Από 'κεί και πέρα τα πράγματα είναι θολά. Η τρόικα με τη μορφή που ξέραμε τελείωσε, είπε ο Γαβριήλ. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Ότι θα πάρει άλλη μορφή; Οι τεχνοκράτες εκπρόσωποι των δανειστών θα μιλούν μόνο με τεχνοκράτες εκπροσώπους της Ελλάδας, και μόνο στις Βρυξέλλες, ανακοινώθηκε. Αλλά ο Ντάισελμπλουμ ανακοίνωσε ότι η πρώτη συνάντηση θα γίνει στην Αθήνα. Προφανώς μας πετάει το γάντι. Τελικώς όμως τι να περιμένουμε;

Και τα πράγματα γίνονται πιο θολά, αν δούμε και τις δηλώσεις των υπολοίπων. Ο Μοσκοβισί, για παράδειγμα, μίλησε για ισορροπημένη συμφωνία και μας αναγνώρισε το δικαίωμα να μας πειράζει ο όρος τρόικα. Καλοσύνη του. Ο Σόιμπλε εξακολουθεί σχεδόν με κακία να μιλάει για τρόικα, όπως και η Μέρκελ. Και όλοι τους, άλλος πιο ευγενικά και άλλος πιο εκβιαστικά, μιλούν για εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Με αποτέλεσμα να ψαρεύει κάθε πικραμένος στα θολά νερά.

Άποψη: Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει κανένα λόγο να μην είναι σαφής. Αυτό κερδίσαμε. Σ' αυτό υποχωρήσαμε. Αυτά κι αυτά θα τα κάνουμε, κι ας φωνάζει ο Σόιμπλε για μονομερείς ενέργειες. Γιατί όλα δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία και τη στηρίζει και κατανοεί την ανάγκη ελιγμών και, μέχρις ενός ορίου συμβιβασμών, καλύτερα από πολλούς που εμφανίζονται ασυμβίβαστοι. Εδώ όμως που είμαστε, το μεγάλο όπλο είναι οι καθαροί λογαριασμοί. Η σαφήνεια. Και φυσικά η αλήθεια. Η οποία στο κάτω - κάτω είναι πάντοτε επαναστατική...

 ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΡΤΕΡΟΥ
ΑΥΓΗ, 11/03/2015

Η Ιστορία δεν θα μας συγχωρέσει

Αυτό που ζούμε είναι μία τρέλα. Το ευρώ πέφτει. Η τιμή του πετρελαίου έχει πέσει. Η ΕΚΤ έχει προχωρήσει επιτέλους στην περίφημη χαλάρωση και τα spreads των ευρωπαϊκών ομολόγων πέφτουν. Με άλλα λόγια, οι συνθήκες για να πάει καλά η ελληνική οικονομία είναι εδώ. Ο τουρισμός θα μπορούσε να απογειωθεί και άλλο, οι εξαγωγές να πάνε καλύτερα, η πρόσβασή μας στις αγορές να αρχίζει να φέρνει αποτελέσματα. Εμείς επιλέξαμε τον δρόμο της πολιτικής περιπέτειας και της αβεβαιότητας. Πρόκειται για δρόμο με κόστος και αμφίβολη έκβαση. Η οικονομία επρόκειτο να εμφανίσει ρυθμό ανάπτυξης 3% και είχε ήδη μπει, αν θυμάστε, σε θετικό ρυθμό από το τέλος του 2014. Το έχουμε ξαναπεί ότι δεν ήταν κανένα ιδιαίτερο success story, αλλά το κάρο είχε ξεκολλήσει από τη λάσπη έστω και αν αυτό δεν το ένιωθε στην τσέπη του το μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού.

Τώρα έχουμε μπλέξει μεταξύ των ιδεοληψιών των δικών μας κυβερνώντων και των εμμονών των έξω. Οι δικοί μας καβάλησαν ένα ρεύμα που τους έφερε στην εξουσία και βασίσθηκε σε ορισμένα συνθήματα και μερικούς μύθους. Ο κόσμος πίστεψε ότι υπήρχε άλλος δρόμος εκτός μνημονίων και τρόικας και πως το χρέος είναι το μεγαλύτερο εθνικό ζήτημα. Η πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων καλλιέργησε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο αυτήν τη μυθολογία. Οι έξω δεν κατάλαβαν ποτέ ότι η τιμωρητική διάθεση απέναντι στους Ελληνες και η δημιουργία ενός κλίματος συνεχούς ταπείνωσης θα οδηγούσαν νομοτελειακά στην άνοδο αντισυστημικών δυνάμεων στην εξουσία. Η κατάσταση είναι πολύ κρίσιμη, έστω και αν μια μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης δεν το αντιλαμβάνεται. Ο πρωθυπουργός δυσκολεύεται τρομακτικά να κάνει τους χειρισμούς που χρειάζονται για να ξεφύγουμε από τον κίνδυνο της πτώχευσης. Ιδιόμορφες προσωπικότητες και ανεπαρκείς χειριστές φακέλων συνδυάζονται με ένα πρωτόγνωρο τρόπο και ωθούν την κατάσταση στα βράχια. Οι ακραίες υπερβολές της αντιπολίτευσης δύσκολα μαζεύονται αν και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας έχει το πολιτικό κεφάλαιο να το κάνει, αν το επιλέξει. Το ερώτημα είναι αν το θέλει και αν έχει τις αντοχές και τα ηγετικά προσόντα για να το πετύχει.

Οι έξω έχουν κάνει πάρα πολλά και τραγικά λάθη τα τελευταία χρόνια και τώρα χάνουν την υπομονή τους. Κερδίζει έδαφος η άποψη πως «αυτοί ενδεχομένως δεν κάνουν για την Ευρωζώνη». Προβεβλημένα στελέχη της ελληνικής διασποράς, άνθρωποι που αγαπούν αυτόν τον τόπο στέλνουν μηνύματα απελπισίας και ανησυχίας. Το μόνο χαρτί που μας βοηθάει είναι το γεωπολιτικό, αλλά και αυτό το παίζουμε τόσο μα τόσο άγαρμπα...

Οσο για το ελληνικό «κατεστημένο» στέκεται στο ύψος των προδιαγραφών του, και πάντως όχι των περιστάσεων. Από το γλείψιμο των καινούργιων πηγαίνει στον ανεξέλεγκτο και άγονο πανικό. Το έρμα και η πυξίδα, που τόσο χρειάζονται αυτή την ώρα, πουθενά! Υπάρχει τρόπος να βγούμε από αυτό το αδιέξοδο. Σε μια χώρα με κεντροαριστερά αντανακλαστικά, όπως η Ελλάδα, θα μπορούσαμε να έχουμε ανάπτυξη και απογείωση αν κάποιος αριστερός ηγέτης έσπαγε τα ταμπού και «το έκανε» όπως οι... Κινέζοι κομμουνιστές. Είναι, όμως, κρίσιμο να ξεφύγουμε από τη σημερινή παγίδα της μάχης συμβόλων και της σύγκρουσης εγωισμών. Προς το παρόν, η απόλυτη έξαρση του εθνικολαϊκισμού δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ψύχραιμες σκέψεις και ώριμες αποφάσεις. Τα περιθώρια, όμως, τελειώνουν και η Ιστορία δεν θα μας συγχωρέσει αν ο περιώνυμος κύκλος της μεταπολίτευσης κλείσει με κατάρρευση και αποκοπή της Ελλάδος από τον ευρωπαϊκό κορμό.

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ 11.03.2015 : 12:43 
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

Χριστίνα Δούβλη

Ο δικός μου Θεός...φως στη ματιά μου, πανσέληνος στην ψυχή μου, μουσική στις ρίμες μου, χάραμα στα σκοτάδια μου, η μόνη αλήθεια στον σκοπό του κόσμου μου...ΧΔ

https://www.facebook.com/douvli.christine?fref=ts

Ρόζα

Προχωράμε ανταλλάσσοντας ανεπάρκειες με τους αγαπημένους μας και το πιο όμορφο παραμύθι είναι κείνο με το λυπημένο τέλος.

Είναι το μόνο παραμύθι που σε βάζει στον πειρασμό να το πιστέψεις.

Μιλτιάδης Πασχαλίδης

Μαρία Λαϊνά

         Το φάσμα της Μαρίας Λαϊνά, στο μουσείο Guggenheim του Βερολίνου

 

Μπέκος Γρηγόρης  

Μαρία Λαϊνά: Η ποίηση είναι γλώσσα, ούτε ιδέες ούτε συναίσθημα

Η ποιήτρια που βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το σύνολο του ποιητικού της έργου μιλάει στο «Βήμα» για όσα το ορίζουν, τον θάνατο και τον έρωτα, με αφορμή την έκδοση ενός συγκεντρωτικού τόμου που καλύπτει τέσσερις δεκαετίες δημιουργίας.

Μαρία Λαϊνά
Σε τόπο ξερό
(Ποιήματα 1970 - 2012)
Εκδόσεις Πατάκη, 2015,
σελ. 406, τιμή 17,60 ευρώ

Το σπίτι της στο Παγκράτι είναι φτιαγμένο από σιωπή, βιβλία και μικροπράγματα· κοχύλια απλωμένα στο πάτωμα, ένα χαλάκι που παζάρεψε στα βάθη της Καππαδοκίας, πίνακες ζωγραφικής που κρέμονται στους τοίχους ανεπαισθήτως κεκλιμένοι. Η Μαρία Λαϊνά μας πρότεινε, με τη βαθιά, αβέβαιη φωνή της, να φωτογραφίσουμε αντ' αυτής την Αναστασία, τη γάτα της που μας υποδέχθηκε καλόβολα. Την ποιήτρια την ενοχλούσε ανέκαθεν «η αποτύπωση του χρόνου» αλλά ύστερα κατάλαβε ότι οι φωτογραφίες δεν είναι μόνο αυτό, ότι «το "θέμα" είναι η πραγματικότητα, πώς ο πραγματικός χρόνος γίνεται άλλος».

Τον Δεκέμβριο του 2014 της απονεμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη για το σύνολο του ποιητικού της έργου. «Τα χρήματα, που και τα περιφρονώ και τα χρειάζομαι, βάρυναν περισσότερο και από την τιμή» είπε στο «Βήμα» υπομειδιώντας και στρίβοντας ένα άφιλτρο τσιγάρο. Πάντως «το κακό έχει παραγίνει με τα βραβεία, λίγο έλεος, ξεφυτρώνουν από παντού, έχουν χάσει πια το νόημά τους». Εξέφρασε μάλιστα την άποψη ότι η ποίηση «τελεί υπό εξαφάνιση» - οι εκδότες την περιφρονούν, κάποιοι «βιδάτοι» εξακολουθούν να τη γράφουν και να τη διαβάζουν - ασχέτως αν οι ποιητές απολαμβάνουν έναν κάποιον κοινωνικό σεβασμό εν γένει στην Ελλάδα. «Τους ποιητές τους έχουμε περί πολλού επειδή, κατ' ουσίαν, δεν τους λογαριάζουμε» σημείωσε.

Από τις εκδόσεις Πατάκη μόλις κυκλοφόρησε ο συγκεντρωτικός τόμος «Σε τόπο ξερό» που περιλαμβάνει οκτώ ποιητικά της έργα, από το «Επέκεινα» του 1970 ως τη «Μικτή τεχνική» του 2012, ένα βιβλίο που ετοιμαζόταν καιρό πριν από τη βράβευση και το οποίο καλύπτει μια δημιουργική διαδρομή τεσσάρων και πλέον δεκαετιών. Το πρωτόλειό της, ωστόσο, δεν τα συμπεριέλαβε «γιατί ο Μίλτος Σαχτούρης είχε δίκιο», ήταν ένας συνδυασμός αφέλειας και θράσους, όπως εξήγησε η ίδια.

«Είναι σαφές ότι υπάρχει κάτι ενδιαφέρον στο πρώτο σας βιβλίο, κυρία Λαϊνά» της είπε όταν την κάλεσε, δεκαεννιά χρόνων κοπέλα, στο σπίτι του, «θα ήθελα όμως να σας πω ότι τα πράγματα τα γράφουμε όταν κρυώσουν, κι όμως ακόμα καίνε». Μια «ρήση σιβυλλική» που «εμένα κάτι μου 'κανε». Τον επισκεπτόταν συχνά, κάθονταν μαζί, αλλά εκείνος δεν μιλούσε. «Με κοίταγε. Τον κοίταγα. Δεν ήξερα τι να κάνω. Σπουδαίος άνθρωπος» θυμήθηκε. «Δεν γίνεται ποίηση χωρίς σιωπή. Αν δεν μπορείς να μείνεις μόνος σε μια ήρεμη μοναξιά, ποιητής δεν μπορείς να γίνεις» πρόσθεσε.

Ποιήτρια, επιπροσθέτως, είναι αδύνατον να γίνεις αν δεν διαβάσεις, αν δεν διαβάσεις πολύ. «Η αλήθεια είναι ότι η ποίηση είναι θέμα κρίσης, ρυθμού και ατέλειωτες ώρες δουλειά». Η κρίση, για να εξηγούμεθα, είναι η άλλη όψη της αναγνωστικής πείρας και, εν πάση περιπτώσει, «δεν μπορείτε να βάλετε το επίθετο όπου να 'ναι» συνέχισε η Μαρία Λαϊνά, «όπως δεν μπορείτε να ρίξετε τσάι στον καφέ που πίνετε αυτή τη στιγμή». Τα νεόκοπα μαθήματα δημιουργικής γραφής, ειδικότερα για την ποίηση, «τα βρίσκω επιεικώς ανόητα» και το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σ' αυτές τις περιπτώσεις είναι συνήθως «ένα μέτριο ποίημα». Η ποίηση δεν ανέχεται το περιττό, θέλει ακρίβεια, ευστοχία, έκπληξη. Για την ίδια, «η ποίηση είναι μόνο γλώσσα, ούτε ιδέες ούτε συναίσθημα· η ποίηση είναι γλώσσα, τα υπόλοιπα είναι ενδιάμεσα κενά» είπε τότε και άφησε τον καπνό να αργοκυλήσει σχεδόν έξω απ' το στόμα της. Η Μαρία Λαϊνά, αν και δεν το θέλει, εξακολουθεί να κατοικεί στην Αθήνα «για τους φίλους» της.

Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1947. «Εκεί είχαμε το εργοστάσιο. Ο πατέρας μου ήταν Αγρινιώτης, καπνοβιομήχανος, σύμβουλος του Παπαστράτου. Εδινε παντού, πέθανε στην ψάθα. Εχω φυτέψει στα χωράφια, στο Ξηρόμερο, έχω περάσει φύλλα καπνού στις βελόνες με τα ίδια μου τα χέρια» ανακάλεσε εικόνες η ποιήτρια, αν και από την παιδική ηλικία και το οικογενειακό περιβάλλον «λίγα θυμάμαι, τα περισσότερα τα έχω ξεχάσει, "το παρελθόν είναι μια ξένη χώρα / γίνονται αλλιώς τα πράγματα εκεί"». Στην ποίηση, άλλωστε, δεν την οδήγησε η ζωή της, αλλά το «αλύπητο» διάβασμα, όπως υπογράμμισε. Τέλειωσε τη Νομική. Υπήρξε δικηγόρος για έναν χρόνο. Τόσο άντεξε.

Με την πολλή φιλολογία, πάλι, γονατίζει. «Ο φιλόλογος δεν έχει καμία σχέση με τον ποιητή. Ο ένας είναι σχολαστικός, ο άλλος όχι. Ο ένας κάνει μάθημα, ο άλλος δεν κάνει. Ο ένας δεν αυτοκτονεί, ο άλλος μπορεί να αυτοκτονήσει. Δεν ξέρω πολλούς φιλολόγους να αυτοκτόνησαν, ξέρω όμως πολλούς ποιητές». Τι πιστεύει η ίδια για την ιδέα της αυτοκτονίας; Πώς σφηνώνεται μια τέτοια ακρότητα στο μυαλό ενός ποιητή; «Δεν ξέρω. Πιθανώς και να μην άντεχαν άλλο όσοι αυτοκτόνησαν. Εγώ πάντως δεν θα αυτοκτονούσα ποτέ. Θεωρώ δώρο τη ζωή και αγαπώ τις λεπτομέρειές της. Δεν θα αυτοκτονούσα ποτέ, κυρίως επειδή είμαι τρομακτικά περίεργη για όλα»... «Πολλοί πιστεύουν ότι η ποίηση είναι μια φίλη που θα της πουν τα προσωπικά τους, το δράμα τους, τον καημό τους. Εχεις μια ερωτική απογοήτευση; Σου φαίνεται ανυπόφορος ο κόσμος; Γράψε ένα ποίημα! Λυπάμαι, αλλά δεν είναι έτσι. Ετσι την πάτησα κι εγώ, στην αρχή. Υστερα κατάλαβα ότι η κυρία αυτή που λέγεται ποίηση δεν σηκώνει αστεία, ότι επιβάλλει τους δικούς της νόμους και έχει τους δικούς της τρόπους να σου αντιστέκεται και να σε γελοιοποιεί, ότι έχει τη δική της οντότητα που είναι συχνά ισοδύναμη και παραπάνω απ' τη δική σου. Ο δύσκολος αγώνας με την ποίηση κρατάει πολύ αλλά έχει και στιγμές χαράς. Δεν μπορείς να πεις στην ποίηση "έλα εδώ να τα βρούμε", να τη φέρεις στα δικά σου, δεν γίνεται» τόνισε.

Το έργο της Μαρίας Λαϊνά γινόταν όλο και πιο ελλειπτικό, όλο και πιο μινιμαλιστικό όσο περνούσαν τα χρόνια. Παραμένει όμως μια ποιήτρια της «ερασιθάνατης αγάπης», του θανάτου και του έρωτα, ενός ζευγαριού αδιαχώριστου στο σώμα της ποίησής της, διότι ακριβώς «χρησιμοποιώ τον έρωτα σαν αντίδοτο του θανάτου, μόνο τότε τον ξεχνάω... Εγώ, ας πούμε, φοβάμαι και να κοιμηθώ. Περνάω μια στιγμή τρόμου, πώς θα 'ρθει αυτό, πώς θα με πάρει; Το Εγώ είναι η καρδιά της συνείδησης, κατά την ψυχολογία. Δεν το πιάνω, δεν μπορεί το Εγώ μου να συλλάβει την κατάργησή του. Δεν είναι ο θάνατος, είναι η ανυπαρξία κατ' ουσίαν, δεν μπορώ να τη χωνέψω». Το μόνο σίγουρο: «Είμαστε αφελή αισιόδοξα θύματα, θα μας σαρώσει ο χρόνος, εμένα, εσάς, όλους εν τέλει».

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  08/03/2015 05:45

http://www.tovima.gr/books-ideas/article/?aid=683531#.VP2CdKmboCs.facebook

Το σάρωμα του χρόνου είναι νομοτέλεια. Μέχρι την ανυπαρξία όμως, σημασία έχει η ύπαρξη.. Ύπαρξη καθορισμένη από καθαρές, δικές μας επιλογές.

«Εγώ μίλησα για μένα, οι άλλοι σιώπησαν για εκείνους. Οτι ταιριάζει στον καθένα. Όλα έγιναν όπως έπρεπε.»