Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα, πράγματα ή καταστάσεις ... είναι εντελώς συμπτωματική. Και σίγουρα το κείμενο δεν το γραψε μόλις χτες ο Καστοριάδης, όσο κοντινό κι αν μας φαίνεται
Απ' όλα τα χαρακτηριστικά του σύγχρονου
κόσμου -κρίσεις, αντιφάσεις, αντιθέσεις, τομές-, εκείνο που
με εντυπωσιάζει περισσότερο είναι η ασημαντότητα.
Ας πάρουμε τη διαμάχη ανάμεσα στη Δεξιά
και την Αριστερά. Στις ημέρες μας έχει χάσει το νόημα της. Όχι επειδή
δεν υπάρχει υλικό, για να τροφοδοτηθεί μια πολιτική διαμάχη, και μάλιστα
μια πολύ σοβαρή διαμάχη. Αλλά επειδή τόσο η Δεξιά όσο και η Αριστερά, λίγο έως πολύ, λένε τα ίδια πράγματα.
Στη Γαλλία το 1983 οι Σοσιαλιστές
ακολούθησαν κάποια πολιτική. Μετά, ήρθε η Δεξιά με τον Μπαλλαντύρ και
ακολούθησε την ίδια πολιτική. Μετά, ξανάρθαν οι Σοσιαλιστές με τον
Μπερεγκοβουά και συνέχισαν την ίδια πολιτική. Μετά, ξανά η Δεξιά με
τον Μπαλλαντύρ και ξανά η ίδια πολιτική. Μετά, ο Σιράκ κέρδισε τις
εκλογές λέγοντας "εγώ θα κάνω κάτι άλλο" και, τελικά, έκανε κι αυτός τα
ίδια.
Οι πολιτικοί είναι ανίσχυροι.
Αυτό είναι βέβαιο. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι να "πηγαίνουν με
το ρεύμα», δηλαδή να εφαρμόζουν μια υπερ-φιλελεύθερη πολιτική, η οποία
είναι της μόδας. Κατά τη γνώμη μου, δεν πρόκειται για πολιτικούς αλλά
για μικροπολιτικούς που επιδίδονται σε ψηφοθηρία με οποιοδήποτε μέσον,
με το marketing, κ.λπ. Ουσιαστικά, αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν κανένα
πρόγραμμα. Στόχος τους είναι: είτε η παραμονή τους στην εξουσία, είτε η
επιστροφή τους σ' αυτήν. Και για να τον πετύχουν, είναι ικανοί για όλα. Ο
Μπιλ Κλίντον, για παράδειγμα, στήριξε την προεκλογική του εκστρατεία
αποκλειστικά και μόνον στις μετρήσεις· το επιτελείο του, σε κάθε
περίπτωση, θεωρούσε ότι η επικρατούσα γνώμη μιας μέτρησης ταυτίζεται με
την κοινή γνώμη...
Οπωσδήποτε, υπάρχει ενδογενής σχέση ανάμεσα στη
μηδαμινή πολιτική αυτού του είδους -ουσιαστικά, πρόκειται για το μη
γίγνεσθαι της πολιτικής- και στην ασημαντότητα που χαρακτηρίζει τους
άλλους τομείς' την ασημαντότητα στις τέχνες, στη φιλοσοφία, στη
λογοτεχνία. Είναι το πνεύμα του καιρού μας. Όλα συνεργούν προς αυτήν την
κατεύθυνση, προς τα ίδια αποτελέσματα. Όλα οδηγούν στην ασημαντότητα.
Περίεργο επάγγελμα η πολιτική, ακόμη κι αυτή εδώ η μηδαμινή πολιτική. Γιατί; Διότι προϋποθέτει δύο ικανότητες που δεν συνδυάζονται μεταξύ τους.
- Η πρώτη ικανότητα είναι η κατάκτηση της εξουσίας (μπορεί να έχει κανείς τις καλύτερες ιδέες, αλλά αυτό δεν χρησιμεύει, εάν δεν έχει κατακτήσει την εξουσία).
- Η δεύτερη είναι, μετά την κατάκτηση της εξουσίας, να την αξιοποιήσει κανείς, δηλαδή να κυβερνήσει.
Τίποτα όμως δεν εγγυάται ότι κάποιος που
είναι ικανός να κυβερνήσει, είναι επίσης ικανός να ανέβει στην εξουσία.
Στο παρελθόν, στις απόλυτες μοναρχίες, η άνοδος στην εξουσία προϋπέθετε
να κολακεύει κανείς τον βασιλιά ή να είναι ευνοούμενος της Μαντάμ
Πομπαντούρ. Σήμερα, στις ψευδοδημοκρατίες
μας, η άνοδος στην εξουσία προϋποθέτει να κολακεύει κανείς την κοινή
γνώμη ή να έχει τηλεοπτική φωτογένεια.
Χρησιμοποίησα τον όρο
«ψευδο-δημοκρατία», διότι ανέκαθεν πίστευα και πιστεύω ότι η λεγόμενη
"αντιπροσωπευτική δημοκρατία" δεν είναι αληθινή δημοκρατία. Οι
αντιπρόσωποι της ελάχιστα αντιπροσωπεύουν τους εκλογείς. Κατά κύριο
λόγο, αντιπροσωπεύουν τον εαυτό τους, ιδιαίτερα συμφέροντα, λόμπυ, κ.λπ.
'Οταν λέμε ότι κάποιος με αντιπροσωπεύει για τέσσερα χρόνια, χωρίς να
έχω τη δυνατότητα ανάκλησης του, αυτό σημαίνει ότι απεκδύομαι της
κυριαρχίας μου. (Ο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ το έχει πολύ καλά διατυπώσει: "οι
Άγγλοι νομίζουν ότι είναι ελεύθεροι, επειδή εκλέγουν τους αντιπροσώπους
τους κάθε πέντε χρόνια, πλην όμως είναι ελεύθεροι μόνον μία ημέρα κάθε
πέντε χρόνια - την ημέρα των εκλογών».) Το πρόβλημα δεν είναι μήπως στις
εκλογές γίνει νοθεία και αλλοιωθούν τα αποτελέσματα. Αλλού έγκειται το
πρόβλημα. Οι εκλογές είναι υπονομευμένες, διότι οι επιλογές των ψηφοφόρων έχουν καθοριστεί εκ των προτέρων.
http://antikleidi.com/2015/07/19/kastoriadis_asimantotita/