Αξιολόγηση: Ο φόβος των τεμπέληδων

Του Σάκη Μουμτζή

Αυτά που έγιναν προχθές στο ΕΚΠΑ, με τον προπηλακισμό των διεθνούς κύρους πανεπιστημιακών που αποπειράθηκαν να αξιολογήσουν τις δομές του, ούτε πρωτόγνωρα είναι, ούτε πλέον εκπλήσσουν. Το να χαρακτηρίσουμε δε, τους πανεπιστημιακούς χώρους ως κέντρα ανομίας, δεν προσφέρει τίποτα το νέο στη συζήτηση.

Όλα αυτά που έγιναν, είναι έκφραση της ιδεολογίας του «χαβαλέ», που αποτελεί την έσχατη και εξευτελιστική εκδοχή του συνθήματος της δεκαετίας του ΄80, «όχι στην εντατικοποίηση των σπουδών”. Και να αναλογιστούμε με θλίψη, πως αυτός ο πολιτικός χώρος, στη δεκαετία του ’70 είχε το σύνθημα « πρώτοι στα μαθήματα, πρώτοι στον αγώνα».

Αλλά το Πανεπιστήμιο, σαν ένας κοινωνικός χώρος, δεν είναι αποκομμένος από την κοινωνία. Την αφουγκράζεται, εισπράττει τα μηνύματα της και τα αποδέχεται ή τα απορρίπτει, πάντα βέβαια με τις ιδιομορφίες του χώρου. Συνεπώς, αν θέλουμε να μην αντιμετωπίσουμε επιδερμικά τα όσα έγιναν προχθές στο ΕΚΠΑ, πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα, αν η διαδικασία της αξιολόγησης είναι μία κοινωνικά αποδεκτή μέθοδος κρίσης. Δηλαδή αν η ελληνική κοινωνία επιθυμεί την επιβράβευση αυτών που αποδίδουν και τον έλεγχο αυτών που ασκούν πλημμελώς τα καθήκοντα τους.

Η αξιολόγηση λοιπόν απαιτεί από τους αξιολογούμενους να αποδεχθούν πως υπάρχουν κάποιοι με περισσότερες γνώσεις και εμπειρίες από αυτούς, και οι οποίοι θα τους κρίνουν. Επί πλέον η αξιολόγηση προϋποθέτει, πως ο ανταγωνισμός, η επιβράβευση, ο έλεγχος και η ποινή, αποτελούν αξίες πάνω στις οποίες κτίσθηκε το κοινωνικό οικοδόμημα, αξίες που υπαγορεύουν και συμπεριφορές.

Νομίζω πως εδώ και αρκετές δεκαετίες η ελληνική κοινωνία είναι ιδιαίτερα εχθρική απέναντι σε όλα αυτά .Είναι εχθρική γιατί μία ανταγωνιστική κοινωνία απαιτεί προσπάθεια, εργασία, απόδοση, αποτελεσματικότητα. Μία κοινωνία που αποστρέφεται την ιεραρχία και τα όσα απορρέουν από αυτήν δεν μπορεί να εγκολπωθεί την αξιολόγηση και τον έλεγχο γιατί δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη δομών και ανθρώπων που εκ της θέσεως τους και εκ των προσόντων τους θα γίνουν κριτές τους.

Η αριστεία είναι η φυσιολογική κατάληξη μιας ανταγωνιστικής διαδικασίας που διεξάγεται με αδιάβλητους κανόνες και ως εκ τούτου στις πολιτισμένες κοινωνίες καταλαμβάνει τη θέση του κοινωνικού προτύπου. Δυστυχώς στη χώρα μας η αριστεία αντιμετωπίσθηκε –στα πλαίσια της ιδεολογικής ηγεμονίας της αριστεράς- σαν ένα φαινόμενο ταξικής κυριαρχίας και συνεπώς έπρεπε να αποδομηθεί ιδεολογικά και στη συνέχεια να εξοβελισθούν όλες οι δομές και οι διαδικασίες που την παράγουν.

Ο χώρος που εφαρμόστηκε αυτή η αποδόμηση ήταν η Παιδεία, προνομιακός χώρος δράσης των κάθε μορφής αριστερών ομάδων. Το σύνθημα «όχι στην εντατικοποίηση των σπουδών», φορέας του μηνύματος της ήσσονος προσπάθειας, πολύ γρήγορα με τη βοήθεια και της γενικότερης πολιτικής κατάστασης μετατράπηκε «στην καθόλου προσπάθεια» και στην ιδεολογικοποίηση του χαβαλέ. Το χιουμοριστικό σύνθημα της δεκαετίας του ’70 για το «πολιτικό 5», έγινε πραγματικό φοιτητικό αίτημα. Κι έτσι πορευόμαστε.

Να μην απορούμε λοιπόν για τα όσα έγιναν στο ΕΚΠΑ. Άλλωστε στην κυβέρνηση βρίσκονται οι πρωταγωνιστές της αποδόμησης των αξιών που χαρακτηρίζουν μία οργανωμένη κοινωνία , όταν στα νιάτα τους έκτιζαν τις πόρτες των καθηγητών και έκαναν διαπραγμάτευση μαζί τους για τη βαθμολογία των ιδίων και των ομοϊδεατών τους.

liberal.gr