Το πιο ανόητο πράγμα στον κόσμο είναι ο πόλεμος.
Είναι παράλληλα και το πιο διαδεδομένο. Από τους προϊστορικούς χρόνους.
Η επιμονή σε αυτόν αποτελεί την απόδειξη πως η ανθρωπότητα δεν έχει ωριμάσει αρκετά ώστε να αξιοποιεί την σύντομη ζωή, απολαμβάνοντας τα ωραία της φύσης, της τέχνης, της τεχνολογίας. Την κάνει ακόμα πιο σύντομη και πιο οδυνηρή.
Έχει βρει άπειρες αφορμές για πολέμους: οικονομικές, θρησκευτικές, ιδεολογικές – ακόμα και ποδοσφαιρικές.
Έχω ένα γέροντα φίλο που οραματίζεται συνεχώς μία ουτοπία. Την κατάργηση των εξοπλισμών, των στρατών, των εθνών, των σημαιών. Σηκώνει μόνο μία σημαία, την Ολυμπιακή, και την χαρακτηρίζει: «Η μόνη σημαία που δεν έχει βαφτεί με αίμα».
Γράφει γράμματα σε ηγέτες και προέδρους, πρωθυπουργούς και βασιλείς, προωθώντας την ουτοπία του. Παίρνει ευγενικές απαντήσεις. Όλοι επαινούν τις καλές του προθέσεις. Ενώ παράλληλα ετοιμάζονται για το επόμενο μακελειό.
Ο αφελής! Θα λείψει ποτέ η βία από τον κόσμο; Αυτό είναι ο πόλεμος: μαζική βία.
Δεν υπάρχει δίκαιη βία – όπως δεν υπάρχει ξύλινο σίδερο. Είναι αντίφαση εν εαυτή. Η πρώτη λέξη αναιρεί την δεύτερη.
Καμία πράξη βίας δεν είναι δικαιολογημένη. Έστω κι αν αποτελεί απάντηση σε προγενέστερη βία. Έστω κι αν αποτελεί αντίδραση σε χειρότερη βία. Έστω κι αν γίνεται για καλό σκοπό. Για ιερό, υψηλό σκοπό.
Και η «νόμιμη βία», η κρατική; Και αυτή απαράδεκτη. Μόνο ως άμυνα είναι αποδεκτή. Και πάλι με το μικρότερο δυνατό ποσοστό καταναγκασμού και πόνου.
Εδώ ας θυμηθούμε την υψηλότερη ίσως σκέψη του Χριστιανισμού: «…όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην». Στον παραδοσιακό νόμο: «Οφθαλμόν αντί οφθαλμού», ο Ιησούς αντιτάσσει: «Αν σε χαστουκίσει κάποιος, γύρισε και το άλλο μάγουλο». Έτσι κόβεται ο φαύλος κύκλος της βίας.
Διότι, αναμφίβολα, κάπου πρέπει να κοπεί. Αλλιώς θα ανανεώνεται αέναα: Οι Τζιχαντιστές έκαναν αυτό, επειδή οι Γάλλοι έκαναν εκείνο, και οι Αμερικανοί το άλλο, και οι Σιίτες αυτό, και οι Σουνίτες, και οι Αλεβίτες, και οι αποικιοκράτες και οι Σταυροφόροι… και πίσω, αιώνες πίσω, στον Κάιν και τον Άβελ της Βίβλου.
Αν δεν μπορέσουμε να σταματήσουμε αυτή τη συνεχή αναπαραγωγή θα συνεχίζουμε την βιομηχανική παραγωγή της οδύνης και του θανάτου.
Πότε θα γίνει αυτό; Δεν ξέρω. Ίσως σε χίλια χρόνια. Η ανθρώπινη εξέλιξη αργεί.
Στον διάλογο για τη βία, εγώ, ως άθεος Χριστιανός, έχω μόνο μία απάντηση. Το κατά Ματθαίον κεφάλαιο ε΄, στίχος 39, για το ράπισμα. Και το άλλο μάγουλο!
protagon.gr
Είναι παράλληλα και το πιο διαδεδομένο. Από τους προϊστορικούς χρόνους.
Η επιμονή σε αυτόν αποτελεί την απόδειξη πως η ανθρωπότητα δεν έχει ωριμάσει αρκετά ώστε να αξιοποιεί την σύντομη ζωή, απολαμβάνοντας τα ωραία της φύσης, της τέχνης, της τεχνολογίας. Την κάνει ακόμα πιο σύντομη και πιο οδυνηρή.
Έχει βρει άπειρες αφορμές για πολέμους: οικονομικές, θρησκευτικές, ιδεολογικές – ακόμα και ποδοσφαιρικές.
Έχω ένα γέροντα φίλο που οραματίζεται συνεχώς μία ουτοπία. Την κατάργηση των εξοπλισμών, των στρατών, των εθνών, των σημαιών. Σηκώνει μόνο μία σημαία, την Ολυμπιακή, και την χαρακτηρίζει: «Η μόνη σημαία που δεν έχει βαφτεί με αίμα».
Γράφει γράμματα σε ηγέτες και προέδρους, πρωθυπουργούς και βασιλείς, προωθώντας την ουτοπία του. Παίρνει ευγενικές απαντήσεις. Όλοι επαινούν τις καλές του προθέσεις. Ενώ παράλληλα ετοιμάζονται για το επόμενο μακελειό.
Ο αφελής! Θα λείψει ποτέ η βία από τον κόσμο; Αυτό είναι ο πόλεμος: μαζική βία.
Δεν υπάρχει δίκαιη βία – όπως δεν υπάρχει ξύλινο σίδερο. Είναι αντίφαση εν εαυτή. Η πρώτη λέξη αναιρεί την δεύτερη.
Καμία πράξη βίας δεν είναι δικαιολογημένη. Έστω κι αν αποτελεί απάντηση σε προγενέστερη βία. Έστω κι αν αποτελεί αντίδραση σε χειρότερη βία. Έστω κι αν γίνεται για καλό σκοπό. Για ιερό, υψηλό σκοπό.
Και η «νόμιμη βία», η κρατική; Και αυτή απαράδεκτη. Μόνο ως άμυνα είναι αποδεκτή. Και πάλι με το μικρότερο δυνατό ποσοστό καταναγκασμού και πόνου.
Εδώ ας θυμηθούμε την υψηλότερη ίσως σκέψη του Χριστιανισμού: «…όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην». Στον παραδοσιακό νόμο: «Οφθαλμόν αντί οφθαλμού», ο Ιησούς αντιτάσσει: «Αν σε χαστουκίσει κάποιος, γύρισε και το άλλο μάγουλο». Έτσι κόβεται ο φαύλος κύκλος της βίας.
Διότι, αναμφίβολα, κάπου πρέπει να κοπεί. Αλλιώς θα ανανεώνεται αέναα: Οι Τζιχαντιστές έκαναν αυτό, επειδή οι Γάλλοι έκαναν εκείνο, και οι Αμερικανοί το άλλο, και οι Σιίτες αυτό, και οι Σουνίτες, και οι Αλεβίτες, και οι αποικιοκράτες και οι Σταυροφόροι… και πίσω, αιώνες πίσω, στον Κάιν και τον Άβελ της Βίβλου.
Αν δεν μπορέσουμε να σταματήσουμε αυτή τη συνεχή αναπαραγωγή θα συνεχίζουμε την βιομηχανική παραγωγή της οδύνης και του θανάτου.
Πότε θα γίνει αυτό; Δεν ξέρω. Ίσως σε χίλια χρόνια. Η ανθρώπινη εξέλιξη αργεί.
Στον διάλογο για τη βία, εγώ, ως άθεος Χριστιανός, έχω μόνο μία απάντηση. Το κατά Ματθαίον κεφάλαιο ε΄, στίχος 39, για το ράπισμα. Και το άλλο μάγουλο!
protagon.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου