Το βασικό επιχείρημα όσων υποστηρίζουν το «όχι»
στο δημοψήφισμα της Κυριακής είναι ότι έτσι θα αποκατασταθεί και
προστατευθεί η αξιοπρέπεια του ελληνικού λαού. Είναι ένα επιχείρημα που
απευθύνεται στο συναίσθημα και για αυτό τον λόγο είναι αποτελεσματικό.
Ωστόσο εκείνοι ακριβώς που το χρησιμοποιούν είναι οι τελευταίοι που μπορούν να μιλήσουν για αξιοπρέπεια. Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που οδηγούν τους πολίτες σε ένα δημοψήφισμα με ένα ανυπόστατο ερώτημα σε σχέση με ένα ανύπαρκτο πλέον έγγραφο.
Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που συνειδητά και σκόπιμα υποσχέθηκαν όσα ήταν γνωστό ότι δεν θα μπορούσαν ποτέ να υλοποιήσουν. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι ακόμα και σήμερα παραπλανούν τους πολίτες για τις ξεκάθαρες συνέπειες του δημοψηφίσματος. Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που δημιούργησαν την οπορτουνιστική συμμαχία άκρας αριστεράς και άκρας δεξιάς. Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που ανέχονται στην ηγεσία του Υπουργείου Άμυνας τον άνθρωπο που παρακινούσε πολίτες σε λυντσάρισμα, που ονομάζει την πολιτική αντιπαράθεση «πόλεμο» και αναθέτει στις ένοπλες δυνάμεις τη διαφύλαξη της εσωτερικής ασφάλειας.
Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι ανακοίνωναν ότι η Ρωσία θα μας δώσει 5 δισ και διαψεύδονταν αυθημερόν από τη ρωσική κυβέρνηση. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι θέλουν δανεικά κι αγύριστα. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι με τσαμπουκά θέλουν να επιβάλουν τη βούληση του ενός τρίτου μιας χώρας στους φορολογούμενους πολίτες 18 ευρωπαϊκών χωρών. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι στο ερώτημα αν θα μείνουν στην εξουσία, αν αποδοκιμαστεί η πολιτική τους, απαντούν με υπεκφυγές.
Ας αφήσουμε τις κουτοπονηριές και τους ψευτολεονταρισμούς στην άκρη κι ας συνειδητοποιήσουμε ότι οι επιλογές μας έχουν συνέπειες. Και συνέπεια του «όχι» δεν είναι μόνο ότι θα εμπιστευθούμε την ίδια αποτυχημένη ομάδα για να συνεχίσει τις αποτυχημένες της διαπραγματεύσεις. Αναπόδραστη συνέπεια του «όχι» είναι η εισαγωγή της δραχμής, που – όχι γενικά, αλλά στις σημερινές συνθήκες – σημαίνει κατολίσθηση στις υπανάπτυκτες χώρες. Το «ναι» μπορεί να αποτρέπει τη χειρότερη καταστροφή, αλλά δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως συγχωροχάρτι ούτε για τα λάθη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ ούτε για όσους κυβέρνησαν από το 2008 και μετά, αποτυχημένα, αναποτελεσματικά, ανεύθυνα, και αποφεύγοντας την πραγματικότητα. Το «ναι» μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για μια νέα πορεία, στην οποία δεν μπορούν να έχουν καμμιά θέση οι τέως κοινοβουλευτικοί πρωθυπουργοί που φέρουν τεράστιο μέρος της ευθύνης για τη σημερινή κατάσταση.
Μπορεί να είναι το πρώτο θαρραλέο βήμα για μεταρρυθμίσεις – όχι πρόσκαιρα δημοσιονομικά μέτρα, αλλά μεταρρυθμίσεις που θα αφορούν τα ίδια τα θεμέλια ενός πελατειακού, αναξιοκρατικού και αναποτελεσματικού κράτους. Χωρίς μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις και βοήθεια είναι νερό σε ένα βαρέλι δίχως πάτο.
Πραγματική παλληκαριά είναι να κάνουμε αυτές τις μεταρρυθμίσεις, όχι να ζητιανεύουμε. Δεν έχουμε δικαίωμα να αφήσουμε ως επαίσχυντη κληρονομιά στις επόμενες γενιές το χρέος. Όμως μόνο με μεταρρυθμίσεις η μείωση ή διαγραφή του θα είναι δικαιολογημένη διεκδίκηση. Είναι η κατάληξη μιας προσπάθειας, όχι η αφετηρία της. Για αυτό πρέπει να ψηφίσουμε «ναι», με αξιοπρέπεια και κυρίως με ευθύνη.
*Καθηγητής Ιστορίας, Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών, Πρίνστον - Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Ωστόσο εκείνοι ακριβώς που το χρησιμοποιούν είναι οι τελευταίοι που μπορούν να μιλήσουν για αξιοπρέπεια. Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που οδηγούν τους πολίτες σε ένα δημοψήφισμα με ένα ανυπόστατο ερώτημα σε σχέση με ένα ανύπαρκτο πλέον έγγραφο.
Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που συνειδητά και σκόπιμα υποσχέθηκαν όσα ήταν γνωστό ότι δεν θα μπορούσαν ποτέ να υλοποιήσουν. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι ακόμα και σήμερα παραπλανούν τους πολίτες για τις ξεκάθαρες συνέπειες του δημοψηφίσματος. Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που δημιούργησαν την οπορτουνιστική συμμαχία άκρας αριστεράς και άκρας δεξιάς. Δεν έχουν αξιοπρέπεια αυτοί που ανέχονται στην ηγεσία του Υπουργείου Άμυνας τον άνθρωπο που παρακινούσε πολίτες σε λυντσάρισμα, που ονομάζει την πολιτική αντιπαράθεση «πόλεμο» και αναθέτει στις ένοπλες δυνάμεις τη διαφύλαξη της εσωτερικής ασφάλειας.
Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι ανακοίνωναν ότι η Ρωσία θα μας δώσει 5 δισ και διαψεύδονταν αυθημερόν από τη ρωσική κυβέρνηση. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι θέλουν δανεικά κι αγύριστα. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι με τσαμπουκά θέλουν να επιβάλουν τη βούληση του ενός τρίτου μιας χώρας στους φορολογούμενους πολίτες 18 ευρωπαϊκών χωρών. Δεν έχουν αξιοπρέπεια όσοι στο ερώτημα αν θα μείνουν στην εξουσία, αν αποδοκιμαστεί η πολιτική τους, απαντούν με υπεκφυγές.
Ας αφήσουμε τις κουτοπονηριές και τους ψευτολεονταρισμούς στην άκρη κι ας συνειδητοποιήσουμε ότι οι επιλογές μας έχουν συνέπειες. Και συνέπεια του «όχι» δεν είναι μόνο ότι θα εμπιστευθούμε την ίδια αποτυχημένη ομάδα για να συνεχίσει τις αποτυχημένες της διαπραγματεύσεις. Αναπόδραστη συνέπεια του «όχι» είναι η εισαγωγή της δραχμής, που – όχι γενικά, αλλά στις σημερινές συνθήκες – σημαίνει κατολίσθηση στις υπανάπτυκτες χώρες. Το «ναι» μπορεί να αποτρέπει τη χειρότερη καταστροφή, αλλά δεν θα πρέπει να εκληφθεί ως συγχωροχάρτι ούτε για τα λάθη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ΔΝΤ ούτε για όσους κυβέρνησαν από το 2008 και μετά, αποτυχημένα, αναποτελεσματικά, ανεύθυνα, και αποφεύγοντας την πραγματικότητα. Το «ναι» μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για μια νέα πορεία, στην οποία δεν μπορούν να έχουν καμμιά θέση οι τέως κοινοβουλευτικοί πρωθυπουργοί που φέρουν τεράστιο μέρος της ευθύνης για τη σημερινή κατάσταση.
Μπορεί να είναι το πρώτο θαρραλέο βήμα για μεταρρυθμίσεις – όχι πρόσκαιρα δημοσιονομικά μέτρα, αλλά μεταρρυθμίσεις που θα αφορούν τα ίδια τα θεμέλια ενός πελατειακού, αναξιοκρατικού και αναποτελεσματικού κράτους. Χωρίς μεταρρυθμίσεις, επενδύσεις και βοήθεια είναι νερό σε ένα βαρέλι δίχως πάτο.
Πραγματική παλληκαριά είναι να κάνουμε αυτές τις μεταρρυθμίσεις, όχι να ζητιανεύουμε. Δεν έχουμε δικαίωμα να αφήσουμε ως επαίσχυντη κληρονομιά στις επόμενες γενιές το χρέος. Όμως μόνο με μεταρρυθμίσεις η μείωση ή διαγραφή του θα είναι δικαιολογημένη διεκδίκηση. Είναι η κατάληξη μιας προσπάθειας, όχι η αφετηρία της. Για αυτό πρέπει να ψηφίσουμε «ναι», με αξιοπρέπεια και κυρίως με ευθύνη.
*Καθηγητής Ιστορίας, Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών, Πρίνστον - Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου