Η σιωπηλή πλειοψηφία

  Νικήτογλου Νίκος

Οι ιστορικοί κύκλοι διαδέχονται ο ένας τον άλλον, τα χρόνια περνάνε, οι γενιές αλλάζουν, άνθρωποι έρχονται και φεύγουν. Μαζί με τους ανθρώπους έρχονται και φεύγουν οι πολιτικές ηγεσίες, οι οποίες διεκδικούν έναν ρόλο καθοδηγητή της κοινωνίας. Ο ανορθολογισμός, η παράνοια, η σύγχυση και οι καταστρεπτικές πολιτικές αποφάσεις έχουν οδηγήσει τον σύγχρονο άνθρωπο στην πολιτική απομόνωση. Αυτό θα μπορούσαμε να πούμε πως ισχύει και στην περίπτωση της Ελλάδας. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι – και ιδιαίτερα ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως οι νέοι ή οι γυναίκες – αισθάνονται όλο και περισσότερο αποξενωμένοι από την πολιτική ζωή.

Αυτό φαίνεται ακόμα και από τις συζητήσεις, από την ανταλλαγή απόψεων, η οποία επιχειρείται στα πλαίσια μιας φιλικής παρέας. Η αποστροφή που δημιουργεί σε ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας η οποιαδήποτε αναφορά στην λέξη «πολιτική», είναι ενδεικτική του τέλματος στο οποίο έχει περιέλθει ο πολιτικός βίος της χώρας. Οι λέξεις «γεννούν» εικόνες και η λέξη πολιτική στην Ελλάδα, γεννά εικόνες γύρω από κόμματα, οπαδούς, δογματισμούς και λοιπές τηλεοπτικές προβολές. Για αυτή την σιωπηλή πλειοψηφία – μεγάλο μέρος της οποίας απέχει από τον εκλογικό κύκλο – το πολιτικό σύστημα είναι απόλυτα απονομιμοποιημένο. Δεν την εκφράζει, δεν την εκπροσωπεί, δεν την εμπνέει. Ακόμα και αν ψηφίσουν αυτοί οι άνθρωποι, το κάνουν με πολύ «βαριά καρδιά», έχοντας επίγνωση ότι τίποτα δεν αλλάζει εντός του συστήματος.

Εμείς δεν θα συμφωνήσουμε με την άποψη του «όλοι ίδιοι είναι». Αυτοί όμως που είναι διαφορετικοί, δεν έκαναν τίποτα όλα αυτά τα χρόνια για να στηρίξουν την άποψη μας. Κλείσαμε τέσσερις δεκαετίες «δημοκρατίας» και παρόλ’αυτά ο ενδοκοινωνικός απομονωτισμός αποτελεί ακόμα και σήμερα ένα μεγάλο πρόβλημα. Ο πολίτης και η κοινωνία βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα δυναστικό κράτος, το οποίο δεν τους αφήνει να αναπνεύσουν, πολύ πιο σημαντικό, δεν τους αφήνει καν να μιλήσουν. Στο ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν υπάρχει χώρος για «δημιουργική αμφισβήτηση». Αν κάποιος θέλει να εκφράσει την άποψη του και να ακουστεί πρέπει να συμμετάσχει σε ένα κόμμα. Πρέπει να γίνει μέλος κάποιας ομάδας. Πρέπει να αποκτήσει κάποια ταμπέλα.

Τα πολιτικά κόμματα δεν έχουν ιδιαίτερες διαφορές, απλά απαντούν στην αρχέγονη ανάγκη του ανθρώπου για αυτοπροσδιορισμό. Είμαι μέρος κάποιου πράγματος. Είμαι αυτός γιατί είμαι απέναντι σε αυτόν. Ο λόγος που δεν έχουν διαφορές, είναι γιατί όλα έχουν μόνο έναν στόχο. Να καταλάβουν το κράτος, να ελέγξουν τις εξουσίες, να ελέγξουν τον κρατικό μηχανισμό. Όσα και να ακούμε περί καταπολέμησης του πελατειακού συστήματος, τίποτε δεν πρόκειται να γίνει. Ο λόγος είναι πολύ απλός. Όταν το υψηλόβαθμο στέλεχος υπουργοποιείται ή καταλαμβάνει μια θέση σε έναν δημόσιο οργανισμό, είναι λογικό το απλό μέλος του κόμματος να θέλει να γίνει δημόσιος υπάλληλος. Σε αυτό το παιχνίδι η σιωπηλή πλειοψηφία δεν έχει καμία θέση. Απλά χρειάζεται να πληρώνει τους δυσβάσταχτους φόρους και να έρχεται κάθε τέσσερα χρόνια στην κάλπη να νομιμοποιεί το πολιτικό σύστημα.

Κάποιοι μπορούν να επικαλεστούν ότι υπάρχουν διαφορές στο ιδεολογικό κομμάτι. Ας δούμε ένα ένα τα κόμματα που υπάρχουν στο ελληνικό κοινοβούλιο και ας προβληματιστούμε για το πόσο ενεργό ρόλο έχει η «ιδεολογία» στην καθημερινότητα τους. Δυστυχώς τα ιδεολογήματα – πέρα από εισαγόμενα και ξένα προς το ελληνικό γίγνεσθαι – το μόνο που κάνουν είναι να παρέχουν ιδεολογική νομιμοποίηση σε ηγετικές ομάδες οι οποίες αντιμάχονται για την κατάληψη της εξουσίας, αντιμάχονται με σκοπό την άσκηση της δυναστικής διακυβέρνησης. Ο έλεγχος του κράτους είναι αυτοσκοπός και σύμφωνα με αυτόν τον έλεγχο πρέπει να ζήσουν και οι υπήκοοι.

Η αλήθεια είναι πως τα κόμματα θα εκλείψουν το αμέσως επόμενο διάστημα από την επικαιρότητα. Το «πολιτικό» και «ιδεολογικό» τους κεφάλαιο καταναλώθηκε και δεν μπορούν με τίποτα να πείσουν την σιωπηλή πλειοψηφία. Αυτή η πλειοψηφία δεν χρειάζεται να «οργανωθεί», να «συσπειρωθεί», γιατί ξέρει πως οποιαδήποτε προσπάθεια θα καπηλευτεί από μια ηγετική ομάδα η οποία θα θελήσει να «φωτογραφηθεί» δίπλα από οποιαδήποτε πρωτοβουλία. Ο πολιτικός αχυράνθρωπος τελείωσε ιστορικά. Πλέον οι πολίτες – και ιδιαίτερα οι νέες γενιές – δεν θα έχουν ανάγκη από οράματα και ιδέες, θα έχουν ανάγκη από προγράμματα και δεδομένα. Θα έχουν ανάγκη από ορθολογική ανάλυση των προβλημάτων και ρεαλιστικές λύσεις. Η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει προ πολλού για τα κόμματα των «ιδεών».

Political Doubts