Ξαναδιαβάζοντας τον Ξένο του Καμύ
Της Άννας Αφεντουλιδου
Ο καθένας, όσο παράλογος κι αν φαίνεται στην κοινή αντίληψη, έχει το δικαίωμα να περιφρουρήσει την μοναδικότητά του, απορρίπτοντας ή και χλευάζοντας τα στερεότυπα.
Αν προσέξουμε τον λόγο του πρωταγωνιστικού προσώπου στον Ξένο, του Μαρσω, θα δούμε ότι η θέαση του κόσμου, η οπτική του πάνω στην επικοινωνία και την αλληλεπίδραση των ανθρώπων, είναι πράγματι εντελώς διαφορετικά από ό,τι έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε 'μέσον όρο'.
Ο Μερσώ στον Ξένο, είναι ένας άνθρωπος που αισθάνεται ότι δεν ανήκει πουθενά, σαν να προέρχεται από έναν άλλον κόσμο, όπου όλα είναι απλά, εξηγήσιμα, κυριολεκτικά, όπου όλοι λένε ακριβώς ό,τι σκέπτονται χωρίς τα φίλτρα του κοινωνικού συναισθήματος, δρουν αυθόρμητα δρασκελίζοντας βουνά και τοίχους για τον Έρωτα, όπου ο χρόνος έχει τους δικούς του εσωτερικούς ρυθμούς, περισυλλογή και ενδοσκόπηση, όπου οι κακίες και οι υποκριτικές καλημέρες λείπουν, όπου οι άνθρωποι μιλούν μόνο για ό,τι πραγματικά επιθυμούν, και φυσικά ποτέ δε μιλούν για τις ζωές των άλλων…
Όπως ο Ηλίθιος του Ντοστογιέφσκι είναι ένας αφελής, “αθώος” άνθρωπος, ένα “αιώνιο παιδί”, που μια κοινωνική σύμβαση, για παράδειγμα ένας γάμος μόνο στα χαρτιά, δε δύναται να αλλοιώσει και που το περιβάλλον του τον θεωρεί ανόητο, παράλογο και εν τέλει ξένο, έτσι και τον Μερσώ τον θεωρούν αδιάφορο και εχθρικό, γιατί δεν μπορούν να τον κατανοήσουν ενώ τον βλέπουν και τον νιώθουν, πιο ευτυχισμένο, πιο ελεύθερο, πιο αληθινό και κυρίως πιο χαρούμενο από αυτούς!
Και ξαφνικά διαπιστώνει πως βρίσκεται ανάμεσα σε όντα που “άλλα λένε και άλλα εννοούν”· Που διαβάλλουν τις απλές αλήθειες για τους άλλους, επειδή αισθάνονται χρόνια ανεπαρκείς, χρόνια να βιώσουν αληθινή, παιδική χαρά. Ανθρώπινη.
Που η επικοινωνία τους καθορίζεται από το πού βρίσκονται, ποιος είναι ο σκοπός, το μέσον, ο αποδέκτης του μηνύματος, που άλλα λένε μπρος σου και άλλα πίσω σου, που θα πρέπει να καθορίζουν το ύφος του επικοινωνιακού τους οργάνου από τις κάθε φορά περιστάσεις, για να είναι αρεστοί σε όλους. Και έτσι ποτέ δεν είναι πραγματικά ο εαυτός τους.
Παράλογος είναι ο άνθρωπος που αδυνατεί να κατανοήσει την διαφορετικότητα της μειοψηφίας, την ηθική του τρελού και του ερωτευμένου, που συχνά στα μάτια του 'μέσου όρου' είναι ταυτόσημα..
Τη φωνή των Προφητών, των Προδρόμων, αλλά και του ίδιου του Μεσσία τη φωνή, και να την αποδεχθεί ως υπαρκτή, αναμενόμενη και φυσιολογική, ως σωτήρια για τη δική του, πεζή υποκριτική ζωή.
Ως Άλλη Ζωή, τη Ζώσα Ζωή.
Παράλογο είναι το μονοδιάστατο σύμπαν που διαμορφώνουν οι βεβαιότητες της μιας αλήθειας, του ενός και μόνου Λόγου.
"Οι Πεποιθήσεις είναι μεγαλύτεροι εχθροί της Αλήθειας από ο,τι το Ψέμα'
Οι πεποιθήσεις σταύρωσαν, έκαψαν, κυνήγησαν Σωτήρες και Τρελούς από τότε που γεννήθηκαν τα δύο αρχαιότερα επαγγέλματα του κόσμου.
Η ιερόδουλη και ο ιερέας.
Από τότε που ο άνθρωπος έγινε καλός από 'φόβο θανάτου '.
Από τότε που διάλεγε Ιησού αντί για Βαραββά, γιατί κατά βάθος φοβάται ότι θα πεθάνει. Ακόμα χειρότερα, το ξέρει πως δε θα ζει και την ίδια στιγμή δεν ξέρει να ζει!
Τι είναι αυτό που ξέρουν οι τρελοί και οι σωτήρες και είναι 'αδιάφοροι' στην κακία της πλειοψηφίας?
Ο “απροσάρμοστος” στις συλλογικές συμβάσεις κινεί στην πρώτη ευκαιρία τους διωκτικούς μηχανισμούς της κοινωνίας, η οποία εφαρμόζει μια εξοντωτική στρατηγική έναντί του, που εξυπηρετεί, σύμφωνα με τα πρωτόγονα ακόμη στο στοχαστικό τους πυρήνα ένστικτά της, την αυτοπροστασία της.
Όποιος δεν εφαρμόζει τον Κανόνα εξοντώνεται: ας παραδειγματιστούν όσοι υποψιάζονται πως η θεσμική προ ετών αυτή λογική, κάπου χωλαίνει..
Ασβεστωμένοι τάφοι και μέσα σκουλήκια, συνειδητές συμβάσεις και κρυφές ζωές, απωθημένα και εχθροί παντού, αντιερωτική θεώρηση της μιας ζωής που μας δόθηκε..
Ξένος στη Ζωή, ξένος στη ζωή της 'πλειοψηφίας', αγκάθι στον ύπνο αυτόν που δεν τόλμησαν να ζήσουν καθαρά, γιατί πουλήθηκαν για 30 αργύρια, πέτρα του σκανδάλου στα σκάνδαλα που ήδη υπάρχουν χρόνια, ο αναμάρτητος πρώτος το λίθο βαλέτω και ο Ξένος του Καμύ, μία άλλη Μαρία Μαγδαληνή που συγχωρέθηκε από το Χριστό διότι 'ηγάπησε πολύ', αλλά όχι από τους ανθρώπους, που σταύρωσαν το Σωτήρα γιατί τους ενοχλούσαν οι αλήθειες και τα 'ουαι' και η 'ανατροπή' της καθεστηκυίας Ηθικής, η οποία βόλευε μόνο το κράτος και τα ιερατεία.
Αλλά βόλευε και το κάθε άνθρωπο που δεν έχει φτάσει στην ολοκλήρωση και με τη λογική νηπίου, 'τηρεί' το μωσαϊκό νόμο και τις δέκα εντολές, ώστε να πάει στον Παράδεισο, ή να ανταλλάξει το ρόλο του αυθαίρετου δικαστή επί γης με ένα τάμα που θα κάνει, μόλις συναντήσει ένα πρόβλημα υγείας.
Που θα φωνάξει ησυχία στη λύπη του πλησίον για να μην ακούει την αλήθεια του, και θα αναγκάζει τον ίδιον να ακούει κάθε βράδυ την μεθυσμένη εκκωφαντική και ψεύτικη, κοινωνικά εύπεπτη 'χαρά' του.
Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι ο ξένος στο τέλος είναι πιο ευτυχισμένος από ποτέ και από όλους.
Γιατί αυτός μπορεί να αγαπήσει τον 'πλησίον ως σε αυτόν'.
Πρώτον γιατί ξέρει ότι ο πλησίον είναι, όπως έχει ειπωθεί, αυτός που είναι πραγματικά ξένος ή αλλότριος προς ημάς, αυτός που μέχρι πρότινος θεωρούσαμε αμαρτωλό και ανίκανο να αγιάσει, όπως έγινε με τους περισσότερους Άγιους που μετετράπησαν.
Και δεύτερον γιατί μπορείς να αγαπήσεις τον πλησίον μόνο αν έχεις αγαπήσει, άρα γνωρίσει τον εαυτό σου.
Και τον έχεις δεχτεί στα πιο σκοτεινά του σημεία και τον έχεις αγαπήσει, και τον έχεις κοινωνήσει άφοβα στους άλλους και τον έχεις συγχωρέσει, μαζί με όλη την 'τρυφερή μνησικακία' του κόσμου, που είναι συχνά, εκτός από δεδηλωμένη ανεπάρκεια, ένας κρυφός θαυμασμός.
Όπως έκαναν και άλλοι 'ξένοι' αιώνες τώρα..
---Επίλογος---
"Για να φτάσουν όλα σε μια τελείωση, για να αισθάνομαι λιγότερο μόνος, δεν μού μένει παρά να ευχηθώ να έρθουν πολλοί θεατές τη μέρα που θα εκτελεστώ και να με υποδεχτούν με κραυγές μίσους">
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου