Οταν άκουσα ότι η Ηλεκτρονική Αθηνών κήρυξε
πτώχευση, σκέφθηκα μια πωλήτρια στο κατάστημα του Χολαργού που μου είχε
κάνει την καλύτερη εντύπωση τελευταία. Δεν γνωρίζω το όνομά της ούτε
πόσο καιρό εργαζόταν στην εταιρεία ή στο συγκεκριμένο κατάστημα – ξέρω
μόνο ότι σε δύο περιπτώσεις τον τελευταίο χρόνο με είχε συμβουλέψει με
σοβαρότητα, ευγένεια και πλήρη γνώση των προϊόντων που πουλούσε. Ετσι
είναι πολλοί υπάλληλοι και σε άλλες ανάλογες αλυσίδες, αλλά η κυρία αυτή
φάνηκε να γνωρίζει καλά και τους ανθρώπους. Πρόπερσι με έπεισε να
αγοράσω έναν θερμοσυσσωρευτή που δεν μου γέμιζε το μάτι και κόστιζε
περισσότερο απ’ ό,τι σκόπευα να ξοδέψω.
Για δύο χειμώνες, όμως, όταν αυτός ζέσταινε τον χώρο καλύτερα απ’ ό,τι περίμενα, θυμόμουν με χαμόγελο πως με είχε πείσει ότι με αυτή τη συσκευή θα έκανα δουλειά. Την τιμή την ξέχασα.
Τώρα, αυτή και εκατοντάδες άλλοι προστίθενται στον μακρύ κατάλογο των ανέργων. Οσο η οικονομία πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, είναι λίγες οι προοπτικές να βρουν δουλειά στον ίδιο κλάδο. Σκέφτηκα πόσοι ικανότατοι άνθρωποι σε άλλα επαγγέλματα επίσης έπεσαν θύματα της κρίσης. Στη δημοσιογραφία, πολλοί εξαιρετικοί άνθρωποι –με πείρα, ταλέντο και θέληση να δουλέψουν– βρίσκονται εκτός εργασίας, ψάχνουν για οποιαδήποτε δουλειά για να επιζήσουν. Πολλοί εργάζονται για λίγα, άλλοι χωρίς ασφάλιση, άλλοι χωρίς να πληρώνονται καν. Αλλοι επιχειρούν να στήσουν κάτι δικό τους, σε περιβάλλον όπου δεν υπάρχει ούτε πίστη, ούτε ελπίδα, ούτε σταθερότητα.
Για αυτό δεν ξαφνιάζει η είδηση ότι μόνο από το 2010 έως το 2013 σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι μετανάστευσαν από την Ελλάδα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Απόστολου Λακασά σήμερα (Οικονομική «Κ», σελ. 11), στην τετραετία αυτή, 454.177 άτομα έφυγαν από την Ελλάδα, εκ των οποίων οι 223.885 ήταν Ελληνες και οι υπόλοιποι μάλλον είχαν έρθει παλαιότερα ως μετανάστες. Επίσης, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Λόη Λαμπριανίδη, από τους 185.388 Ελληνες πτυχιούχους που μετανάστευσαν από το 1990 έως σήμερα, οι 139.041 έφυγαν μέσα στα τελευταία έξι χρόνια. Παρότι στο παρελθόν οι άνεργοι αποτελούσαν μικρό ποσοστό όσων μετανάστευαν, σχεδόν οι μισοί που έφυγαν από το 2010 και μετά ήταν άνεργοι.
Υπάρχουν πάρα πολλοί έμπειροι και καλά εκπαιδευμένοι Ελληνες εκτός εργασίας ή σε θέσεις κατώτερες των ικανοτήτων τους, που, εάν γινόταν ορθολογική χρήση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, η Ελλάδα θα ξέφευγε από την κρίση. Ασφαλώς, δεν είναι μόνον οι άνεργοι ή οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που έχουν τις ικανότητες, τον δυναμισμό και την όρεξη για να ξεχωρίσουν.
Υπάρχουν και στο Δημόσιο, σε όλους τους τομείς, από την υγεία και την εκπαίδευση έως τα σώματα ασφαλείας. (Ούτε, βέβαια, είναι όλοι οι υπάλληλοι και ιδιοκτήτες στον ιδιωτικό τομέα ικανοί και δημιουργικοί.) Το πρόβλημα είναι ότι ούτε στον δημόσιο ούτε στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν οι δομές που θα επιτρέψουν τους ικανότερους να κάνουν τη μεγάλη διαφορά.
Οσο σκεφτόμουν την περίπτωσή της, κατάλαβα ότι αυτό που έκανε τη συγκεκριμένη πωλήτρια της Ηλεκτρονικής να ξεχωρίσει ήταν ότι ενδιαφερόταν. Ενδιαφερόταν να κάνει την πώληση. Ηταν σαν τον επιθετικό σε ποδοσφαιρική ομάδα που δεν περιμένει στην περιοχή του αντιπάλου, αλλά γυρίζει πίσω στη δική του περιοχή για να πάρει την μπάλα. Το μάτι της έπιανε τον πελάτη από τη στιγμή που έμπαινε στο μαγαζί. Και αν ήταν ακόμη με προηγούμενο πελάτη, έδινε σήμα ότι σύντομα θα ασχολούνταν με τον καινούργιο. Δεν λυπόταν τον κόπο να δείξει, να ψάξει, να εξηγήσει, να συγκρίνει, να προτείνει. Στο τέλος, συνόδευε τον πελάτη στο ταμείο, βοηθούσε τη διαδικασία. Στην έξοδο, εάν είχε άλλον πελάτη, έστω με ένα χαμόγελο συνόδευε αυτόν που έφευγε. Με λίγα λόγια, ήθελε να πετύχει η πώληση και να είναι ευχαριστημένος ο πελάτης. Στο Δημόσιο, είναι δύσκολο να προσφέρει κανείς κάτι παραπάνω από το στενό τυπικό· και να έχει την όρεξη, αυτή χάνεται στο χάος. Για αυτό μας ξαφνιάζει ευχάριστα όταν βρεθούμε μπροστά σε ικανούς, ευγενικούς και εξυπηρετικούς ανθρώπους, είτε είναι γιατροί του ΕΣΥ, είτε εφοριακοί, είτε αστυνομικοί.
Είναι μεγάλο κρίμα ότι τα χρόνια της κρίσης δεν μας ώθησαν να αλλάξουμε δομές στο Δημόσιο, να φτιάξουμε μια κοινωνία πιο οργανωμένη, πιο ορθολογική, πιο δίκαιη. Παντού και πάντα άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους, αλλά εδώ η ανεργία συνοδεύεται με τον φόβο της μόνιμης ανεργίας. Οταν άνθρωποι παραιτούνται από την προσπάθεια, όταν φεύγουν, δεν είναι πάντα επειδή είναι σίγουροι ότι αλλού είναι καλύτερα – ίσως είναι επειδή πιστεύουν ότι πουθενά δεν μπορεί να είναι χειρότερα, ότι αλλού τουλάχιστον υπάρχει ελπίδα. Δεν χρειάζονται χρήματα για να κάνουμε κάτι καλύτερο με αυτά που έχουμε. Χρειάζεται, όμως, να επιδιώκουμε το καλύτερο.
kathimerini.gr
Για δύο χειμώνες, όμως, όταν αυτός ζέσταινε τον χώρο καλύτερα απ’ ό,τι περίμενα, θυμόμουν με χαμόγελο πως με είχε πείσει ότι με αυτή τη συσκευή θα έκανα δουλειά. Την τιμή την ξέχασα.
Τώρα, αυτή και εκατοντάδες άλλοι προστίθενται στον μακρύ κατάλογο των ανέργων. Οσο η οικονομία πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, είναι λίγες οι προοπτικές να βρουν δουλειά στον ίδιο κλάδο. Σκέφτηκα πόσοι ικανότατοι άνθρωποι σε άλλα επαγγέλματα επίσης έπεσαν θύματα της κρίσης. Στη δημοσιογραφία, πολλοί εξαιρετικοί άνθρωποι –με πείρα, ταλέντο και θέληση να δουλέψουν– βρίσκονται εκτός εργασίας, ψάχνουν για οποιαδήποτε δουλειά για να επιζήσουν. Πολλοί εργάζονται για λίγα, άλλοι χωρίς ασφάλιση, άλλοι χωρίς να πληρώνονται καν. Αλλοι επιχειρούν να στήσουν κάτι δικό τους, σε περιβάλλον όπου δεν υπάρχει ούτε πίστη, ούτε ελπίδα, ούτε σταθερότητα.
Για αυτό δεν ξαφνιάζει η είδηση ότι μόνο από το 2010 έως το 2013 σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι μετανάστευσαν από την Ελλάδα. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Απόστολου Λακασά σήμερα (Οικονομική «Κ», σελ. 11), στην τετραετία αυτή, 454.177 άτομα έφυγαν από την Ελλάδα, εκ των οποίων οι 223.885 ήταν Ελληνες και οι υπόλοιποι μάλλον είχαν έρθει παλαιότερα ως μετανάστες. Επίσης, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, υπό την επίβλεψη του καθηγητή Λόη Λαμπριανίδη, από τους 185.388 Ελληνες πτυχιούχους που μετανάστευσαν από το 1990 έως σήμερα, οι 139.041 έφυγαν μέσα στα τελευταία έξι χρόνια. Παρότι στο παρελθόν οι άνεργοι αποτελούσαν μικρό ποσοστό όσων μετανάστευαν, σχεδόν οι μισοί που έφυγαν από το 2010 και μετά ήταν άνεργοι.
Υπάρχουν πάρα πολλοί έμπειροι και καλά εκπαιδευμένοι Ελληνες εκτός εργασίας ή σε θέσεις κατώτερες των ικανοτήτων τους, που, εάν γινόταν ορθολογική χρήση του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας, η Ελλάδα θα ξέφευγε από την κρίση. Ασφαλώς, δεν είναι μόνον οι άνεργοι ή οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που έχουν τις ικανότητες, τον δυναμισμό και την όρεξη για να ξεχωρίσουν.
Υπάρχουν και στο Δημόσιο, σε όλους τους τομείς, από την υγεία και την εκπαίδευση έως τα σώματα ασφαλείας. (Ούτε, βέβαια, είναι όλοι οι υπάλληλοι και ιδιοκτήτες στον ιδιωτικό τομέα ικανοί και δημιουργικοί.) Το πρόβλημα είναι ότι ούτε στον δημόσιο ούτε στον ιδιωτικό τομέα υπάρχουν οι δομές που θα επιτρέψουν τους ικανότερους να κάνουν τη μεγάλη διαφορά.
Οσο σκεφτόμουν την περίπτωσή της, κατάλαβα ότι αυτό που έκανε τη συγκεκριμένη πωλήτρια της Ηλεκτρονικής να ξεχωρίσει ήταν ότι ενδιαφερόταν. Ενδιαφερόταν να κάνει την πώληση. Ηταν σαν τον επιθετικό σε ποδοσφαιρική ομάδα που δεν περιμένει στην περιοχή του αντιπάλου, αλλά γυρίζει πίσω στη δική του περιοχή για να πάρει την μπάλα. Το μάτι της έπιανε τον πελάτη από τη στιγμή που έμπαινε στο μαγαζί. Και αν ήταν ακόμη με προηγούμενο πελάτη, έδινε σήμα ότι σύντομα θα ασχολούνταν με τον καινούργιο. Δεν λυπόταν τον κόπο να δείξει, να ψάξει, να εξηγήσει, να συγκρίνει, να προτείνει. Στο τέλος, συνόδευε τον πελάτη στο ταμείο, βοηθούσε τη διαδικασία. Στην έξοδο, εάν είχε άλλον πελάτη, έστω με ένα χαμόγελο συνόδευε αυτόν που έφευγε. Με λίγα λόγια, ήθελε να πετύχει η πώληση και να είναι ευχαριστημένος ο πελάτης. Στο Δημόσιο, είναι δύσκολο να προσφέρει κανείς κάτι παραπάνω από το στενό τυπικό· και να έχει την όρεξη, αυτή χάνεται στο χάος. Για αυτό μας ξαφνιάζει ευχάριστα όταν βρεθούμε μπροστά σε ικανούς, ευγενικούς και εξυπηρετικούς ανθρώπους, είτε είναι γιατροί του ΕΣΥ, είτε εφοριακοί, είτε αστυνομικοί.
Είναι μεγάλο κρίμα ότι τα χρόνια της κρίσης δεν μας ώθησαν να αλλάξουμε δομές στο Δημόσιο, να φτιάξουμε μια κοινωνία πιο οργανωμένη, πιο ορθολογική, πιο δίκαιη. Παντού και πάντα άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους, αλλά εδώ η ανεργία συνοδεύεται με τον φόβο της μόνιμης ανεργίας. Οταν άνθρωποι παραιτούνται από την προσπάθεια, όταν φεύγουν, δεν είναι πάντα επειδή είναι σίγουροι ότι αλλού είναι καλύτερα – ίσως είναι επειδή πιστεύουν ότι πουθενά δεν μπορεί να είναι χειρότερα, ότι αλλού τουλάχιστον υπάρχει ελπίδα. Δεν χρειάζονται χρήματα για να κάνουμε κάτι καλύτερο με αυτά που έχουμε. Χρειάζεται, όμως, να επιδιώκουμε το καλύτερο.
kathimerini.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου