Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2016

Μια νέα οικονομία γεννιέται

Κέζα Λώρη

Οταν η «νόμιμη» προσπάθεια απόκρυψης εισοδημάτων γίνεται μονόδρομος



Μια παραδοσιακή ανάµνηση της ελληνικής κοινωνίας αφορά τα πεσκέσια. Πήγαινε ο ασθενής στον γιατρό φορτωμένος με κοτόπουλα και αβγά, χόρτα και φρούτα. Τα ίδια και στον δάσκαλο, που πιθανώς βοηθούσε παραπάνω κάποια παιδάκια. Κλασικό παράδειγμα ανταλλακτικής οικονομίας. Πριν από λίγα χρόνια μάθαμε ότι στον Βόλο οργανώθηκε μεταξύ επαγγελματιών ένα δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών, του τύπου «σου φτιάχνω τη βρύση, μου φτιάχνεις την πρίζα».

Επρεπε να το περιμένουμε ότι κάτι τέτοιο θα λάβει ανυπολόγιστες διαστάσεις, που βεβαίως δεν καταγράφονται σε μελέτη, αλλά κυκλοφορούν ως καθημερινές ιστορίες. Παράδειγμα: δικηγόρος ζητεί από γραφίστα την κατασκευή ιστοσελίδας και πληρώνει με την έκδοση διαζυγίου. Aλλο παράδειγμα: κειμενογράφος ζητεί από εταιρεία επικοινωνίας να πληρωθεί με καινούργιο smartphone. Κι άλλο παράδειγμα: συνεργάτης σε εταιρεία ζητεί αντί στον ίδιο να καταβάλλονται εισφορές στην οικιακή βοηθό για έναν χρόνο. Αναρίθμητες ιστορίες με τιμολόγια βενζίνης, με τιμολόγια από συσκευές, με τιμολόγια από μετακινήσεις και διαμονές αντικαθιστούν την πρακτική που γνωρίζαμε ως «παροχή υπηρεσιών με μπλοκάκι».

Δεν υπάρχει προφανής παρανομία, αλλά υπάρχει προφανέστατη εξήγηση του φαινομένου. Γίνεται συστηματική και οργανωμένη προσπάθεια απόκρυψης εισοδημάτων με τη νομιμότητα που προσφέρει το φορολογικό και ασφαλιστικό πλαίσιο. Ας μην αντιδράσουν ορισμένοι λέγοντας ότι πάντοτε οι επαγγελματίες περνούσαν προσωπικά έξοδα ως εταιρικά. Το οικογενειακό αυτοκίνητο ήταν ανέκαθεν δηλωμένο ως εταιρικό για κάποιες επαγγελματικές ομάδες. Πλην, όμως, τώρα δεν αναφερόμαστε σε προσωπική συγκάλυψη εξόδων, αλλά σε μια νοοτροπία που έχει ως στόχο την προστασία από την ανήθικη παρακράτηση του μόχθου των ελεύθερων επαγγελματιών.

Οι εισφορές επιπέδου Κατρούγκαλου είναι ληστρικές. Κανείς δεν μπορεί να αντεπεξέλθει στη νομιμότητα των εισφορών ταυτόχρονα με τη νομιμότητα της βαριάς φορολόγησης. Ακόμη και εκείνος που έχει δουλειές, που κοπιάζει νυχθημερόν, που επενδύει στην κοινωνία τη γνώση και το ταλέντο, κανείς δεν μπορεί να εκλάβει ως σωστά τα νέα μέτρα. Τα τεράστια ποσά που καλείται να καταβάλει ο ελεύθερος επαγγελματίας έχουν πολύ συγκεκριμένη ανταπόδοση. Αν αρρωστήσει βαριά, θα ψοφήσει σε κάποιο ράντζο επειδή οι δομές των νοσοκομείων δεν επαρκούν - παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών που εργάζονται με τις δυνάμεις του Σούπερμαν. Αν αρρωστήσει κάποιος ελαφρά, θα πρέπει να απευθυνθεί σε ιδιώτη γιατρό που αμείβεται για την επίσκεψη με το χαρτζιλίκι μαθητή του δημοτικού.

Μισό λεπτό, όμως, να σκεφτούμε λίγο το μέλλον μας, τα περήφανα γηρατειά μας. Ζούμε ανάμεσα σε συνταξιούχους που πλήρωσαν τα μαλλιοκέφαλά τους για μια ζωή, που ήταν συνεπείς επί 40 χρόνια και αντί να απολαμβάνουν την ηρεμία της συνταξιοδότησης, ασχολούνται διαρκώς με τις ανήθικες και παράλογες μειώσεις των συντάξεων. Ποιο το μέλλον των νέων ελεύθερων επαγγελματιών που πρέπει να πληρώνουν εφεξής το 20% των εισοδημάτων τους σε εισφορές; Θα λάβουν μια συνταξούλα που θα επαρκεί για την πληρωμή των λογαριασμών, αν ποτέ φτάσουν σε ηλικία συνταξιοδότησης.

Στεκόµαστε στις αντιδράσεις που είναι ορατές, δηλαδή στις πορείες και τις απεργίες, εν τούτοις η αλλαγή στη συμπεριφορά των ελεύθερων επαγγελματιών καταγράφεται σε πράξεις που δεν έχουν δημόσιο χαρακτήρα. Τα παράβολα και οι κατώτατες αμοιβές, όπου υπάρχουν, δεν θα σώσουν την κατάσταση. Για όλες τις δουλειές θα δηλώνεται το μίνιμουμ, εάν δηλώνεται και εάν δεν υπάρχει περιθώριο να ενταχθούν στο δίκτυο της ανταλλακτικής οικονομίας.

Οι κυβερνήσεις των μνημονίων, όλες τους, ασχολήθηκαν με το παρόν, καμία δεν έφτιαξε μια προοπτική ανάπτυξης. Δεν χρειάζεται να τα λέμε εμείς οι άσχετοι, υπάρχουν διεθνή μοντέλα. Οπου μειώνεται η φορολόγηση, καθώς και το κόστος εργασίας, η οικονομία ανθίζει. Oπου το κράτος φέρεται ως μαστροπός, τα πάντα μετατρέπονται σε οίκο ανοχής. (Ουπς, άστοχο. Οι οίκοι ανοχής έχουν μια κάποια οργάνωση...)

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino την Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2016


Δεν υπάρχουν σχόλια: